29) Planten opkweken uit kleine zaadjes

In deze tip:

• A)# Nodig
• B)# Zaaien
• C)# Plantjes zichtbaar
• D)# Uitplanten
• E)# Uitdunnen
• F)# Plakkende zaadjes en water geven
• G)# Nieuwe proeven

Hoe je heel gemakkelijk piepkleine zaadjes kunt zaaien.

Van sommige planten zijn de zaadjes erg klein en daarom moeilijk te zaaien en op te kweken.

Je kunt “veel zaaien” en  later “veel uitdunnen”. Dat is niet zo handig.

Ik heb een andere, gemakkelijke werkwijze “verzonnen”.  Met een gootsteenmatje en kleine lepels.

.

A)# Nodig

Een gootsteenmat met gaatjes. Te koop in een winkel voor huishoudelijke artikelen (2 tot 6 euro). Hieruit wordt een rechthoekig stuk geknipt.

Je kunt ook ronde gaten (10 mm doorsnede) in een stuk plastic of karton maken.

.

• Een stuk gootsteenmatje dat in een (margarinekuipje) van 250 gram past.
• Een wit plastic lepeltje.
• Een metalen theelepeltje.
• Een “groot” margarinekuipje (450 of 500 gram). Knip de bovenrand af.

Je kunt ook een matje met 2 handvaten uitknippen. Makkelijk met uithalen.

• Twee lege margarinekuipjes (250 gram).
• Potgrond of zaaigrond gezeefd door bodemgaatjes van een bloempot.
• Droog tuinzand, of metselzand, of zandbakzand, of zilverzand, gezeefd door een theezeefje.

.

B)# Zaaien

Hieronder staan vaak 2 foto’s onder elkaar, een foto met een rechthoekig matje en een foto met een matje met handvaten.

• Vul een leeg margarinekuipje met gezeefde zaaigrond.
• Sproei water op en leg het matje op.

• Of leg het matje met handvaten op.

.

Leeuwenbekje is een gewas met heel kleine zaadjes.

• Strooi zaadjes in het grote kuipje (met afgeknipte rand).

• Leg het witte plastic lepeltje op tafel.
• (de donkere zaadjes zijn goed zichtbaar in het kuipje en in een wit lepeltje)
• Houd het grote kuipje met zaadjes schuin boven het lepeltje.

• Tik voorzichtig tegen de bodem van het 450 grams kuipje.
• De zaadjes schuiven naar de rand van het kuipje.

• Blijf tikken totdat het benodigde aantal zaadjes in het witte lepeltje zijn gevallen.
• Bij Leeuwenbekje kun je 2 zaadjes per zaaiplekje zaaien.

.

Zijn er per ongeluk te veel zaadjes in het lepeltje gevallen, doe dan dit:

• Kieper alle zaadjes uit het witte lepeltje terug in het grote kuipje en begin opnieuw.

• Houd het witte lepeltje met zaadjes boven een gaatje in het matje.
• Houd het witte lepeltje schuin en tik voorzichtig tegen het lepeltje.
• Tik met je vingers of met een metalen lepeltje of een pincet.
• Laat de zaadjes in het gaatje van het matje vallen.

• Neem een half theelepeltje gezeefd droog zand.

• Strooi het zand in het matgaatje (waar de zaadjes in zijn gevallen).

• Doe bovenstaande bij alle matgaatjes.

• Til het matje met een pincet (of bij de handvaten) van de grond af.
• Je hebt nu zaaigrond met 15 “zandheuveltjes” met zaadjes er onder.

Het matje met restjes zand. Schud het zand van het matje terug in het kuipje met gezeefd zand.

• Druk een passend deksel op het kuipje. Het dekseltje sluit niet luchtdicht af; er zijn kiertjes tussen deksel en kuipje.
• Zet het geheel bij 20 tot 25 C om te laten ontkiemen.
• Kijk regelmatig of er al plantjes zichtbaar zijn.

.

C)# Plantjes zichtbaar

Kleine Leeuwenbekplantjes, net opgekomen in zandheuveltjes.

• Zijn de eerste plantjes opgekomen, doe dan geen deksel meer op het kuipje.
• Zet het kuipje op een lichte warme plek (voor raam, bij ongeveer 20 C).
• Sproei regelmatig water op de zaaigrond.

Leeuwenbekplantjes, 7 dagen later. Groot genoeg om uit te planten.

.

D)# Uitplanten

Nodig:

• Plastic tray gevuld met gezeefde potgrond.
• Kuipje met zandheuveltjes met kleine plantjes.
• Theelepeltje.

• Maak in een vakje van de tray een putje in de potgrond.
• Schuif daarbij de potgrond opzij.

• Schep voorzichtig een zandheuveltje met 1 of 2 plantjes en wat zaaigrond uit het kuipje.

• Leg het zandheuveltje met plantje(s) en zaaigrond in het putje.
• Gebruik je vingers of een ander lepeltje om plantje(s) rechtop te zetten.
• Schuif potgrond rondom plantje(s).

Herhaal deze bewerkingen tot in alle vakjes van de tray plantjes staan of totdat de zandheuveltjes met plantjes “op” zijn.

Een tray met verplante leeuwenbekplantjes.

Zet de tray met plantjes voor een raam bij 15 tot 20 gr C.

.

E)# Uitdunnen

Na ongeveer 1 week zijn de plantjes groot genoeg om uitgedund te worden.

• Trek in elk vakje met 2 plantjes het kleinste plantje uit de grond.
• Sproei na het uitdunnen voorzichtig water rondom de plantjes in de tray.

Zet de tray met plantjes weer voor een raam. Laat de plantjes verder opgroeien.

.

F)# Plakkende zaadjes en water geven:

• Als er zaadjes aan de plastic lepel of in het margarinekuipje “plakken”, dompel het lepeltje (het kuipje) in een sopje en laat het opdrogen aan de lucht (niet afspoelen). Nu is er een dun zeeplaagje op het plastic en plakken de zaadjes niet meer.
• Zandheuveltjes kun je zo water geven; sproei water tegen de binnen-zijkant van het kuipje. Het water sijpelt naar onder in de zaaigrond. En de heuveltjes blijven in vorm.

.

G)# Nieuwe proeven

Je kunt eerst ondiepe zaaikuiltjes in de zaaigrond maken, zaadjes in die kuiltjes laten vallen en niet afdekken (dat is niet nodig weet ik). Handig om het ontkiemen te volgen.

Zie onderstaande foto’s en beschrijvingen.

Op de foto’s hieronder is een groot kuipje met afgeknipte bovenrand. Maar je kunt ook een klein of groot kuipje met bovenrand eraan gebruiken.

• Gebruik een groot kuipje (500 gram) met afgeknipte bovenrand.
• Vul het kuipje met zaaigrond (gezeefde potgrond).
• Sproei koud water op de zaaigrond.
• Leg een matje op de zaaigrond.
• Maak zaaikuiltjes met een potloodpunt.
• (met een elastiekje om de potloodpunt worden alle kuiltjes even diep).

• Gebruik dezelfde werkwijze (hoofdstuk B#) om de zaadjes in de matgaatjes (in de zaaikuiltjes) te laten vallen.
• Of gebruik een “schuif-val bakje”.
• Zaai 2 tot 6 zaadjes per zaaikuiltje;
  • 2 zaadjes bij vers (gekocht) bloemenzaad,
  • 4 zaadjes als het 1 tot 2 jaar oud is,
  • 6 zaadjes bij nog ouder zaad.

• Haal het matje van de zaaigrond.
• Druk een goed passend dekseltje op.
• Zet het geheel op een warme plek.
• Laat de zaadjes ontkiemen.

• Ongeveer 7 dagen na het zaaien zijn de eerste Leeuwenbekplantjes op.
• Zet een doorzichtig plastic bakje (champignonbakje) over het kuipje.
• Zet het geheel voor een raam bij 15 tot 20 C.

• Weer 7 dagen later zijn de meeste plantjes opgekomen.
• In elk kuiltje zijn 2 zaadjes gezaaid.
• In de meeste zaaikuiltjes is 1 plantje opgekomen. In enkele kuiltjes groeien 2 plantjes. In andere kuiltjes is geen plantje opgekomen.

• Nog 20 dagen later zijn de plantjes al zo groot.
• Ze zijn nu groot genoeg om uit te planten in bloempotjes of in een tray met compost.

.

Andere zaadjes en zaaistokje:

• Bovenstaande werkwijze gaat ook goed voor andere kleine zaadjes (zomerbloempjes).

• Je kunt een zaaistokje gebruiken om “rechte” zaaikuiltjes in de grond te  maken. Zie tip 33)   . Dat gaat ook goed.

.