Waar vandaan?

Op deze bladzijde staat hoe ik aan sommige ideeen, tips en werkwijzen kwam. In willekeurige volgorde. Misschien leuk om te weten.

.

Composthoop van stoeptegels.

Mijn eerste composthoop uit 1980 was 1 bij 1 bij 1,5 meter. Het geraamte was gemaakt van houten palen en planken. Het hout ging maar ca 3 jaar mee. Dan was het verrot.

Het plantmateriaal boven in de hoop was droog en composteerde daardoor slecht. Onder in de composthoop was wel goede compost.

Ik kwam op het idee om een ondiepe kuil in de grond te maken met stoeptegels tegen de wand. Deze composthoop is onderhoudsarm, onverslijtbaar, laag en daardoor goed toegankelijk. En het composteren gaat goed.

.

Bonen zaaien op keukenpapier.

“Vroeger” legde ik droog bonenzaad in een geultje in de grond. Een aantal bonen kwam op, andere bonen waren verrot door koud nat weer of opgedroogd door te weinig water. Dan moest ik bonen bijzaaien en weer afwachten. Lastig.

Bij een “kiemtest” legde ik bonenzaad in een schaal op vochtig keukenpapier in een warme ruimte. De zaden ontkiemden en na enkele dagen had ik bonenplantjes op keukenpapier. Die heb ik in de grond gezet en ze groeiden allemaal uit tot grote bonenplanten.

Ik gebruik sindsdien ijsbakken met keukenpapier om de bonen te laten kiemen. Met het bijbehorende deksel op de ijsbak geklikt. Er is een smalle luchttoevoer terwijl het papier niet snel opdroogt.

.

Uien bewaren in een lage doos.

Voorheen bewaarde ik uien in een “uienvlecht” die in de kelder hing. Dat is een goede manier van bewaren. Maar er vielen veel bladresten en droge uienrokken op de keldervloer. En daar was mijn vrouw niet zo blij mee.  Dus iets anders proberen.

Uien bewaren in een lage doos is handiger. De bladeren en uienrokken blijven in de doos. Door dozen te stapelen (met plankbruggen) heb je weinig opslagruimte nodig.

.

Tunnel van doorzichtig golfplaat.

Ik had een kasje gemaakt van houten zijkanten en met glas bovenop. Het hout was binnen enkele jaren slecht en de glazen ruiten bleven ook niet heel.

In een tuinboek stond een plaatje van een tunnelkas gemaakt van gebogen doorzichtig golfplaat. Die heb ik nagebouwd. De tunnel stond met bamboestokken schuin in de grond vast, zo:   /n\.    Bij harde wind is die tunnel kapotgewaaid. Oorzaak: rotte bamboestokken. Daarna gebruikte ik ijzerdraad en ijzeren pennen om een tunnel te maken. Dat gaat nog beter.

.

Bloemkool

Voorheen oogstte ik kleine zielige bloemkooltjes in mijn tuin. In een tuinboek las ik de “wensen” van bloemkool; 1) luchtige goed bemeste grond die “nooit opdroogt”, 2) diep planten tegen omwaaien, 3) veel koud water geven, 4) koolkraag rondom de stengel tegen de koolvlieg, 5) tuinkalk in de grond tegen de ziekte knolvoet.

Idee: zet koolplanten diep in goed bemeste en bekalkte grond. Doe een (plastic) koolkraag om de stengel; tegen koolvliegmaden. Gebruik een bloempot zonder bodem als gietrand; al het water komt dan bij de wortels van de plant. In plaats van een koolkraag kun je 2 “koeken” van geplette mest tegen de stengel aanleggen; dit houdt de maden ook tegen.

.

Wortels bewaren.

“Vroeger” bewaarde ik winterwortels in mijn achtertuin. Een kuil graven, wortels inleggen, grond opstrooien, stro erop, afdak van golfplaat maken en een steen opleggen tegen wegwaaien. Midden in de winter met een laag sneeuw is wortels uithalen niet prettig.

Daarom gebruik ik nu een plastic box, vul die met droog tuinzand en winterwortels en zet die op een koele plek. Bij strenge vorst in de schuur.

.

Sla

“Zet na het zaaien van sla een zwart bloempotje op het zaaisel” komt uit een tuinboek. Onder een bloempotje is de temperatuur goed en het zaad ontkiemt sneller. Dat is ook mijn ervaring.

In dat boek stond ook dat je de oogst moet spreiden, dus elke week een beetje zaaien. Sla verplanten in je tuin vind ik lastig. Na het verplanten zien de sla-plantjes er altijd zo “zielig”uit. Je kunt beter 7 zaadjes zaaien en later 6 plantjes uittrekken. En voor vroege sla heb ik geprobeerd om in januari binnengezaaide sla-plantjes in een kasje in de tuin te zetten.

.

Bloempotje met inzet

Het is vaak lastig om een plantje met potkluit uit een potje te halen. Kloppen, tikken, schudden, en maar hopen dat de plant samen met de potkluit er heel uitkomt.

Vooral bij weinig gewortelde plantjes gaat dit moeilijk. Daarom verzon ik de pot met inzet. Maar ook hierbij komt de potkluit niet altijd goed los en soms valt die een beetje uit elkaar. Eerst legde ik een rondje onder in de inzet en deed daar (pot)grond bovenop. Dat hielp erg goed. Door verder doordenken en uitproberen kwam het idee om het rondje te vervangen door een L-vormig stripje. Hiermee maak je de potkluit los en je kunt er info opschrijven.

.

Minikasje van margarinekuipjes

Ik zet altijd een margarinekuipje met potgrond en paprikazaadjes op de cv-ketel om te laten ontkiemen. Temp is dan ca 25 C.  Als je verder niets doet droogt de grond snel uit. Giet je te vaak dan kunnen de zaadjes gaan rotten. Het beste is het zaaisel afdekken met iets dat uitdrogen voorkomt maar dat toch luchtdoorlatend is.  Ja maar wat?

Ik “ontdekte” dat een groot margarinekuipje klemmend over een klein margarinekuipje past. Bij elke korte zijde is een luchtopening. Ik zette een groot kuipje over een klein kuipje met paprikazaadjes. Dit werkte!  De potgrond droogde niet uit en de paprika-zaadjes rotten niet. Twee elastiekjes om het onderste kuipje geeft extra beluchting en beter klemmen (waardoor het bovenste kuipje niet meer over het onderste zakt).

Later gevonden: Druk het oorspronkelijke dekseltje op het kuipje (of op het kuipje met een weggeknipte |_ rand). Hierin gaat ontkiemen ook goed.

.

Vroege zomerwortels.

Ik wilde iets verzinnen om kleine zomerwortelplantjes samen met een potkluit in het geheel in de tuin te zetten. Voor sla-plantjes had ik al het bloempotje met inzet bedacht. Een langwerpige grote potkluit kun je niet oppakken zonder dat die uit elkaar valt. Eerst geprobeerd om de grote potkluit opzij uit de bak te schuiven. Ging redelijk. Door de reactie van Bram (doperwtplanten uit een dakgoot schuiven) ging ik uitzoeken hoe een potkluit in de lengte te verschuiven is.  En dat gaat goed als je het maar in delen doet.

Later: je kunt grote margarinekuipjes gebruiken om schuifkuipjes te maken. De potkluit is in z’n geheel uit het schuifkuipje te schuiven.

En nog handiger kleine plantjes van vochtig wc-papier af pakken en in tuingrond zetten.

.

Vroege prei kweken

In maart wil ik altijd de eerste preiplantjes in de tuingrond zetten. Voorheen kocht ik preiplantjes in een tuincentrum. Eerst betaalde ik (omgerekend) ca €1,80 voor 24 preiplantjes, tegenwoordig €6,00.

Met die prijs (€0,25) is een dun klein prei-plantje bijna net zo duur is als een grote eetbare prei in de aanbieding bij een groentewinkel of groenteafdeling. Ook vanwege die hoge prijs probeer ik zelf vroege prei te kweken.

Ik probeer al lang werkwijzen uit om in maart grote preiplantjes te hebben, groot genoeg om in de tuingrond te planten. Maar preitjes groeien zo traag.

Eerst ging ik binnenshuis in compost zaaien en later het blok grond met preitjes in de tuingrond schuiven of scheppen. Onder of in een (tunnel)kas. Later vanaf januari/februari binnen zaaien op wc-papier en minipreitjes in de tuingrond planten in (onder) een kas.

.

Aardbeien-uitlopers in bloempotjes zonder bodem.

Ik liet “vroeger” uitlopers van aardbeien gewoon in de tuingrond groeien of in “gewone” plastic bloempotjes met compost. Maar ik kreeg nooit grote, goed bewortelde aardbeienplanten. In 2012 probeerde ik uitlopers te laten groeien in bloempotjes met tuingrond + een beetje mest (in plaats van met compost).

Het is lastig om elk bloempotje “netjes” ïn de grond te zetten. Dus met de potbodem onder op de bodem van een kuiltje en met de bovenrand op de hoogte van de tuingrond, dus zo:  |U|.

Met een bollenplanter maakte ik mooie ronde gaten in de grond. Maar vaak waren de gaten te diep of te ondiep voor het potje. Dan blijft er lucht onder het potje zitten of het bloempotje zit te hoog in de grond. Da’s niet goed.

Idee: De bodem uit het potje knippen.  Druk het bloempotje ver genoeg in het ronde gat in de grond. Strooi mest en tuingrond in het gat tot het bloempotje vol is. Het potje zit op de goede hoogte en er wordt geen lucht “gevangen”.

Ik heb nog nooit zulke goede aardbeienplanten gehad, elk met een grote potkluit.

.

Kleine zaadjes zaaien.

Ik zaai elk jaar enkele soorten zomerbloemen voor in mijn voortuin. Daar zijn soorten bij met kleine zaadjes die je bijna niet kunt zien liggen op zaaigrond of potgrond.  Voorheen strooide ik veel zaadjes in een bakje met potgrond. Na opkomst zette ik telkens een groepje met 3 tot 10 plantjes in een potje. Later trok ik dan bij elk potje alle plantjes op 1 na eruit.

Maar zaadjes kun je goed schuiven door te tikken tegen een bakje en goed strooien vanuit een klein wit lepeltje. Ik zocht nog een plaatje met kleine gaatjes en vond de oplossing in de gootsteen; een rubber mat met gaatjes.

.

Paprika’s bewaren

Als paprika’s lange tijd bewaard worden, dan worden ze slap. Omdat ze wel water verdampen (uitdrogen) maar geen water opnemen. Om paprika’s stevig te houden moet je ze water laten opnemen.

Bewaarwijze 1:

Ik heb eerst geprobeerd om paprika’s te bewaren met het steeltje in een bekertje water. De foto hierboven staat op enkele Pinterest-pagina’s.

Dezelfde werkwijze: een plastic bak met 7 paprika’s in bekertjes koud water.

Veel werk, bekertjes vallen gemakkelijk om, veel bewaarruimte nodig, paprika’s worden toch slap.

.

Bewaarwijze 2:

Een nieuwe werkwijze was om de paprika’s met het steeltje op vochtig keukenpapier te zetten.

En zo konden de paprika’s binnenshuis rijper worden.

Bovenstaande bewaarwijzen zijn in de open lucht, dus zonder deksel op. De werkwijzen zijn tamelijk goed. Maar wel veel werk; stukje steel afsnijden, paprika’s met de steel naar onder neerzetten, paprika’s overeind houden zodat ze niet omvallen. Het water in de bekers moet elke 3 dagen worden ververst. Keukenpapier droog snel uit. Regelmatig controleren en water toevoegen is nodig.

Op een zekere dag heb ik een bak met paprika’s op vochtig keukenpapier op de keukentafel gezet. De paprika’s stonden op het steeltje. Mijn vrouw vond dat de bak op de tafel in de weg stond en te veel ruimte innam. Daarom legde ik een andere bak omgekeerd op deze bak zodat er toch nog spulletjes op gezet konden worden.

Om de “omgekeerde bak” op te leggen moest ik enkele paprika’s op hun zij leggen. Anders zaten die paprika’s in de weg. De bovenste bak lag een beetje scheef op de onderste bak zodat er een kleine luchtopening ontstond. Deze werkwijze bleek een super manier van paprika’s bewaren. In de vochtige lucht in de bak blijven de paprika’s stevig en ze drogen niet uit. En de methode is erg eenvoudig.

Je kunt een bak gebruiken (met vochtig keukenpapier op de bodem) en daar folie over heen. Met (rechts op de foto) een luchtopening bij het folie.

Later leerde ik dat een zacht geworden paprika weer stevig wordt door onderdompelen of vullen met koud water.

.

Zaaien met schuifvalbakje met kittuitje, zaaistokje en matje

Het schuifvalbakje dat ik eerst verzon heeft een buisje, gemaakt van een waterbuisje. Als je met dit bakje en een matje zaait, dan liggen de zaadjes een beetje “verspreid” onder de matgaatjes op de hobbelige tuingrond. Dit kan beter.

Dirk gaf mij de tip om een kittuitje te gebruiken als valbuisje. Gaat ook goed en het tuitje past in een matgaatje.

Toen ik een nieuwe schuifbak met worteltjes wilde maken (tip 20), wilde ik heel precies onder de matgaatjes zaaien. Dit gaf mij het idee om met een zaaistokje kuiltjes in de zaaigrond te maken. Daarna legde ik voor-gekiemde wortelzaadjes in de kuiltjes. Ging uitstekend.

Later verzon ik om het matje 2 keer te gebruiken; eerst om zaaikuiltjes te maken in zaaigrond. Daarna om telkens het valbuisje (kit-tuitje) een klein stukje in een matgaatje te steken en een zaadje in het zaaikuiltje te laten vallen. Een elastiekje onderaan om het valbuisje gemaakt. Dit zorgde ervoor dat het buisje niet te ver in het matgaatje gestoken wordt. Anders raakt het buisje verstopt met zaaigrond.

.