40) Info over groentezaad, te lezen op een zaadzakje

In deze tip:

• A)# Inleiding en vraag aan zaadhandel Tuinplus
• B)# Antwoord van Tuinplus
• C)# Eigen onderzoek
• D)# Mail naar Tuinplus over slecht kiemende bonenzaden
• E)# Antwoord van Tuinplus over dit bonenzaad
• F) Ervaring met witlofzaad
• G) Prei
• H)# Kiemtest 1
• I)# Kiemtest 2

Welke info staat op zaadverpakkingen en wat heb je er aan.

.

A)# Inleiding en vraag aan zaadhandel Tuinplus.

Op zakjes of pakjes bloemenzaad of groentezaad staat informatie over inhoud (… gram), “houdbaar tot” en andere info. Ik wilde daar meer over weten.

Ik stuurde een e-mail naar Tuinplus B.V. met onderstaande tekst:

“Ik kocht vandaag een zakje met 3 gram andijviezaad, houdbaar tot 1 januari 2018 met de volgende tekst:

3 GRS     13-14/6B/311521    BRUIKBAAR TOT 1.1.2018.

Wat betekent 13-14,   wat betekent 6B  en wat is de betekenis van  311521  “

.

B)# Antwoord van Tuinplus

En dit is het antwoord van Tuinplus B.V.:

• 13 – 14 staat voor: geproduceerd tussen 1 juli 2013 en 30 juni 2014.
• 6B : is een verplichte codering van de NAKTuinbouw**. De 6 staat voor het productiejaar 2013 en de B staat voor de tweede helft.
• De codering 311521 staat voor het gebruikte partijnummer (lotnummer).

** Stichting Nederlandse Algemene Kwaliteitsdienst Tuinbouw is beter bekend als Naktuinbouw. Naktuinbouw bevordert en bewaakt de kwaliteit van producten, processen en ketens in de tuinbouw.

.

Deze uitleg van Tuinplus BV is best wel duidelijk.

.

Wel opvallend is dat na code 6B de code 2A volgt (en niet 7A zoals je zou verwachten). Er is geen verband tussen jaar en deze code. NAKTuinbouw verzint elk jaar een andere code. De verplichte codering van de NAKTuinbouw is niet meer te vinden op het internet.

.

C)# Eigen onderzoek

Na het lezen van info op vele oude en nieuwe zakjes en pakjes met zaden vond ik de onderstaande Jaar-Jaar teksten,  NAKT codes en Houdbaar tot waarden:

• 15-16       5B  of  3A         2018  of  2019
• 16-17       3B  of  9A         2019  of  2020
• (17-18)    9B  of  7A         2020  of  2021
• (18-19)    7B  of  1A         2021  of  2022
• (19-20)    1B (of 4A)        2022  of  2023
• (20-21)   4B (of 8A)        2023  of  2024
• (21-22)      8                        2024 of 2025
• (22-23)      6                       2025 of 2026

Het “hoogste” houdbaar tot jaar geldt voor ” platte zaadzakjes” van Horti Tops. Het “laagste” houdbaar tot jaar geldt voor kartonnen doosjes. De leverancier weet dat de platte zaadzakjes de zaden beter (langer) kiemkrachtig houden.

.

Vanaf 2017 wordt de Jaar-Jaar code niet meer vermeld en is “BRUIKBAAR TOT” vervangen door “exp”. Zie bovenstaande foto met 3 verpakkingen.

Uit de verpakkingen blijkt dat alle zaden van Horti Tops 3 of 4 jaar kiemkrachtig zijn. Maar ervaren tuinders weten wel beter. Van sommige planten komt 1 of 2 jaar voor “exp” nog maar de helft op. Bijvoorbeeld bij zaai-uien of prei. Of zaden gaan rotten, zoals bonen of snijbonen.

.

C1) E.G. SYSTEEM ?

Op heel veel zakjes en doosjes met zaden (van Oranjeband, Hortitops, Intratuin) staat de vermelding: E.G. SYSTEEM ST./H472.

Zoeken naar E.G. SYSTEEM ST./H472 op het internet levert weinig sites op met info over zaden. Nergens te vinden wat de kenmerken van dit E.G. systeem zijn.

.

D)# Mail naar Tuinplus over slecht kiemende bonenzaden

Deze 2 pakjes bonenzaad zijn tegelijk gekocht. De koopdag was 3 of 4 jaar vóór de BRUIKB TOT datum. Enkele maanden na de aankoop is dit bonenzaad in een bak met tuingrond gezaaid.

Van de linker verpakking kwamen nul plantjes op, van de rechter verpakking kwamen alle boontjes op. Raar. Zie ook tip 35 bij G)# Bonenzaad met slechte kiemkracht.

Ik stuurde hierover een mail naar Tuinplus.

.

E)# Antwoord van Tuinplus over dit bonenzaad

Volgens Tuinplus hadden beide partijen bonenzaad 2 jaar vóór de aankoop een kiemkracht die hoger is dan 90 %. Meer info hebben zij niet. Dat de zaden niet ontkiemen zal misschien (ook) te maken hebben met het bewaren bij de groothandelaar, in de winkel en bij de klant.

.

F) Ervaring met witlofzaad

Het kan gebeuren dat van de gezaaide witlofzaadjes maar weinig opkomt. Ik zocht uit hoe dat zit bij 4 verschillende verpakkingen met witlofzaad.

F1) Vier zakjes witlofzaad.

Vier zakjes witlofzaad, met pen genummerd (1,2,3 en 4).

.

F2) Zaaiproef witlof

Van deze 4 zakjes witlofzaad heb ik uitgezocht hoe goed ze kiemen.

Kiemtest op vochtig wc-papier

• Kiemtest op wc-papier:
  • Leg een velletje wc-papier in een kuipje en sproei water op het papier.
  • (op de foto’s is een grijs plaatje in het papier gevouwen, dan kun je het ontkiemen beter zien)
  • Leg van elke verpakking 10 zaadjes in een groepje (2 korte rijtjes) op het papier.
  • Je hebt daarna 4 groepjes zaadjes (de nummers staan op de bovenrand van het kuipje).
  • Laat de zaadjes ontkiemen tussen 18 en 22 C.
  • Ga na hoeveel zaadjes ontkiemd zijn.

Bij nummer 1 en 2 zijn weinig zaadjes ontkiemd. Bij nummer 3 en 4 zijn er 9 of 10 zaadjes gekiemd en uitgegroeid tot kleine witlofplantjes.

.

Kiemtest op vochtige tuingrond

• Kiemtest in vochtige tuingrond;
  • Doe gezeefde tuingrond in een bakje en sproei water op.
  • Maak zaaikuiltjes in de tuingrond.
  • Leg van elke verpakking 10 zaadjes in een groepje (2 korte rijtjes) in zaaikuiltjes.
  • Je hebt daarna 4 groepjes zaadjes (de nummers staan op de bovenrand van het kuipje).
  • Dek de zaadjes af met een laagje tuingrond.
  • Laat de zaadjes ontkiemen bij 18 tot 22 C.
  • Ga na hoeveel zaadjes ontkiemd zijn.

Bij nummer 1 en 2 zie je maar één witlofplantje. Bij nummer 3 en 4 zie je 8 of 9 witlofplantjes.

.

F3) Dus:

• Er is goed en slecht witlofzaad.
• Gebruik witlofzaad van verpakking 3 en/of 4.
• Let bij aankoop op het “Bruikbaar tot” of “exp” jaar of datum. Kies zaad dat dit zo ver mogelijk in de toekomst te gebruiken is.

.

G) Prei

Ook bij prei kan het gebeuren dat je “ouder” of “nieuwer” zaad zaait.

Twee rijen preiplanten gegroeid uit ouder of nieuwer preizaad.

• De preizaadjes van de achterste, volle rij was bruikbaar tot 2 jaar na de zaaidatum. Ik noem die “nieuwer zaad”.
• De preizaadjes van de voorste, dunne rij was bruikbaar tot 2 jaar na de zaaidatum. Ik noem die “ouder zaad”.

Dezelfde 2 rijen preiplanten enkele weken later.

Alle plantpreien uit de grond gehaald. Links een emmer vol met preien uit de rij “nieuwer zaad”. Rechts een emmer met veel minder plantpreien uit de rij “ouder zaad”.

.

Geleerd

• Ook bij prei is de “Bruikbaar tot” of “exp datum” is niet erg betrouwbaar.
• Als je twijfelt over de kiemkracht, kun je een kiemtest doen. Leg preizaadjes in een bakje op vochtig wc-papier. Deksel opleggen. Ga na hoeveel zaadjes kiemen en plantjes worden.

.

H)# Kiemtest 1

Een kiemtest van zaadjes van aubergine, winterwortel, zaaiui, en zomerwortel (2 rassen). De zaadjes zijn 6 dagen gekiemd bij ongeveer 20 gr C.

.

I)# Kiemtest 2

Drie zaadzakjes, van links naar rechts: bewaar-ui, bosui, tomaat.

De “bruikbaar tot” info van dezelfde zaadzakjes: bewaar-ui, bosui, tomaat.

Ontkiemende zaadjes op vochtig wc-papier: bewaar-ui, bosui, tomaat.

Alle zaadjes ontkiemen ongeveer even goed (even slecht); uit 10 zaadjes groeiden 4 tot 6 plantjes.

Info op de zaadzakjes. Het zaad van de uien kun je nog 2 jaar gebruiken. Het tomatenzaad is niet meer bruikbaar.

In het echt. De kiemkracht van de uien is laag (4 uit 10). De tomatenzaden hebben een hogere kiemkracht (6 uit 10). Dit is heel anders dan de info op de verpakking.

Aanbeveling: Koop elk jaar nieuw uienzaad. Gebruik tomatenzaad 3 tot 4 jaar na aankoop.