15) Bewaartips voor de oogst

In deze tip:

• A)# Bonen en snijbonen en peultjes
• B)# Bloemkool
• C)# Broccoli
• D)# Aardappelen
• E)# Uien
• F)# Winterwortelen
• G)# Paprika’s
• H)# Rode bietjes
• I)# Prei (winterprei)
• J)# Witte kool
• K)# Boerenkool
• L)# Andijvie
• M)# Witlof
• N)# Tomaten
• O)# Courgette
• P)# Komkommer
• Q)# Kropsla

Hier vind je tips om de oogst (voor langere of kortere tijd) te bewaren. En hoe je paprika’s en tomaten kunt laten bijkleuren.

.

A)# Bonen en snijbonen en peultjes

.

Leg (snij)bonen of peultjes in een bakje. Bedek ze met 2 lagen vochtig keukenpapier. Leg een deksel op. Zet het geheel in de koelkast.

Heb je veel (snij)bonen of peultjes, leg ze dan in de groentelade van de koelkast. Bedek met 2 lagen vochtig keukenpapier. Leg deksels op tegen uitdrogen.

Zo blijven (snij)bonen of peultjes stevig. Het deksel houdt het keukenpapier vochtig. Door de lage temperatuur gaan de (snij)bonen of peultjes minder snel rotten.

Zijn de (snij)bonen of peultjes droog en schoon geoogst, dan is de bewaartijd ongeveer 7 dagen. Bij natgeregende of gespoelde groenten ongeveer 4 dagen.

Controleer de bonen (peultjes) elke dag en verwijder de slechte. Sproei water op als het keukenpapier (te) droog is.

In plaats van vochtig keukenpapier kun je een vochtige katoenen of linnen doek, theedoek of iets dergelijks op de bonen leggen.

.

Bruine vlekjes door (te) lang bewaren

Door lang bewaren in de koelkast kunnen boontjes bruine vlekjes krijgen.

Sperzieboontjes met bruine vlekjes na lang bewaren.

Dezelfde sperzieboontjes na rangen en spoelen.

Dezelfde boontjes na koken en afgieten. 

Na het koken zijn de vlekjes minder goed zichtbaar. De boontjes zien er goed uit en ze smaken goed.

.

.

B)# Bloemkool

.

Haal de buitenste bladeren weg of maak ze korter. Snij de stengel onder de bloemkool recht af. Snijd een te grote bloemkool doormidden, dan past die in de groentelade (onderste foto).

Giet een laagje water (1 -2 cm hoog) in een grote pan of in de lege groentelade van de koelkast en “zet” de bloemkool er in, met de stengel naar onder..

Leg een deksel op de pan. Sluit deze deksel luchtdicht af, doe dan een dun voorwerp tussen deksel en pan, b.v. een wasknijper.

Zet de pan of groentelade in de koelkast.

De bloemkool neemt water op via de stengel, droog niet uit en blijft stevig. Bij de lage koelkasttemperatuur gaat de bloemkool minder snel rotten.

Bewaartijd is ca 7 dagen. Donkere vlekjes op de bloemkool er af snijden.

.

.

C)# Broccoli

Verwijder de buitenste bladeren of maak ze korter. Snij de stengel onder de broccoli recht af.

Giet een laagje water (1 -2 cm hoog) in de lege groentelade van de koelkast en “zet” de broccoli er in, met de stengel naar onder.

Zet de groentelade in de koelkast.

De broccoli neemt water op via de stengel, droog niet uit en blijft stevig. (Er hoeft geen plastic omheen zoals broccoli uit de winkel). Bij de lage koelkasttemperatuur gaat de broccoli minder snel rotten.

Bewaartijd is ca 5 dagen. Als de stengel onderaan wat bruin of zacht is geworden dan kun je een stukje van de stengel afsnijden. En de broccoli weer terugzetten.

.

.

D)# Aardappelen

D1) Boodschappenkrat en kartonnen dozen

Behandel aardappelen tijdens en na de oogst “als eieren”; pak ze op en leg ze neer, ga niet gooien. Gooien geeft donkere plekken op de aardappels.

Laat aardappelen na de oogst drogen op droge tuingrond, op kranten of op karton. Haal daarna met een zachte borstel de aarde van de aardappelen.

• Je kunt aardappelen in water wassen om de tuingrond er af te halen. Daar kunnen aardappelen goed tegen. Maar de aardappelen moeten daarna weer lange tijd drogen voor je ze kunt bewaren in een krat.
• Je kunt tuingrond aan aardappelen laten zitten (niet afborstelen of wassen). Dat is goed als je de aardappelen in een “kuil” bewaart; dat is een hoop aardappelen afgedekt met stro en tuingrond. In een krat valt niet alle grond van de aardappelen af. Vóór het schillen moet je dan alsnog grond van de aardappelen afhalen. Niet handig.

Het beste is gedroogde aardappels voor het bewaren eerst schoonborstelen.

.

Je kunt zulke lage kartonnen dozen kopen bij een tuincentrum voor €0,30 per stuk

Nodig: 1 boodschappenkrat en 2 lage kartonnen dozen.

Ga elke doos “aanpassen” (zie foto’s boven); haal 3 gelijmde flaphoeken los en knip 1 korte zij-flap af.

Leg 1 aangepaste doos in een boodschappenkrat, met de open zijkant naar rechts. Maak een nieuwe vouw in de losse lange zij-flap, zodat de doos strak in de krat past.

Leg daarna 1 aangepaste doos in de krat met de open zijkant naar links. Maak ook bij deze doos een nieuwe vouw in de lange losse zij-flap.

Leg de aardappelen in de krat op kartonnen dozen. De aardappelen liggen dan op “zacht” materiaal, dus minder kans op beschadiging of plekken op de aardappelen.

Nadrogen: Je kunt aardappelen in een krat leggen tot half vol en de aardappelen enkele dagen drogen. Je kunt 2 halfvolle kratten “dwars” op elkaar zetten.

Leg hierna de aardappelen in een krat tot enkele cm onder de bovenrand van de krat. Laat ze nog 1 of 2 dagen drogen op een luchtige, droge plek. Hoe droger de aardappelen in de krat, hoe minder kans op rotten.

Bewaar de aardappelen hierna in het donker anders worden ze groen. Groene delen van de aardappel zijn giftig. Je kunt losse kranten tegen en op de kratten aanbrengen om het licht af te schermen. Maar veel handiger is het om een “krantenrok” om de kratten te doen. Bij tip 2 (nr 14) staat hoe je die maakt.

Zet 2 kratten op elkaar. Schuif de krantenrok over de kratten tot enkele centimeters van onder. Vouw het stuk dat boven de krat uitsteekt naar binnen. Leg een krant (of stuk karton) midden op.

De aardappels liggen zo donker en luchtig. De krantenrok en de kartonnen dozen houden licht tegen. En er zijn veel openingen om lucht door te laten.

Zet het geheel in een koele ruimte (kelder, schuur, afdak).

.

D2) Mandje

Zo kun je aardappelen lichtdicht in een mandje bewaren;

• Doe aan elke korte zijkant een opgevouwen stuk krant in het mandje.
• Leg de aardappelen in het mandje.
• Leg een krant (met omgevouwen zijkanten) op het mandje.

.

D3) Aangetast, ziek of donkere kleur

Controleer in het begin van de bewaartijd de aardappelen elke 2 weken. Je kunt dan donkere aardappelen vinden (links op de foto). Rechts zijn goede aardappelen.

Twee doorgesneden donkere aardappelen, aangetast door de plantenziekte Phytophthora. Gooi die aardappelen in de gemeentelijke g.f.t.-bak of vuilnisbak/zak.

.

Eén aangetaste aardappel tussen gezonde aardappelen. Deze “rotte” aardappel heeft de omliggende aardappelen niet aangetast. Volgens deze     wikipedia-pagina    heet de aantasting “droogrot”.

.

Aardappelen met “bruine uiteinden”; lichte aantasting door Phytophthora. Deze aantasting gaat niet (veel) verder tijdens de opslag, weet ik.

Je kunt de bruine delen afsnijden zoals te zien op deze foto. Leg na het afsnijden de aardappelen weer in de krat (boven op de andere aardappelen).

Dezelfde aardappelen. Na 2 weken is er een grijs laagje op het snijvlak gekomen.

Snijd dit laagje in de keuken er af. Je houdt dan een goede aardappel over.

.

D4) Scheuten

Na 1 of 2 maanden opslag kunnen er scheuten op de aardappelen zijn.

Breek of snijd de scheuten van de aardappelen af tijdens de controle.

Leg de gecontroleerde aardappelen in een “nieuwe” krat met kartonnen dozen. Op het eind heb je 1 lege krat over.

Bewaar aardappelen zo koud mogelijk (wel vorstvrij), dan groeien scheuten langzaam. Na de oogst in een koele kelder (schuur, garage). Van oktober tot april buiten onder een afdak, maar bij vorst in de schuur of garage.

.

D5) Krantenrok voor 2 kratten; hoe te gebruiken bij 1 krat

De krantenrok van D1) past om 2 kratten op elkaar. Als je maar één krat gebruikt voor aardappelopslag kun je diezelfde krantenrok “anders vouwen”:

• Doe de krantenrok om 1 krat. Laat de vouw(en) in de krantenrok zitten.
• Trek de krantenrok enkele cm omhoog voor een luchtopening onderaan.
• Vouw de gevouwen krantenrok bovenaan plat, naar elkaar toe.
• Leg een krant (of stuk karton) boven op de gevouwen krantenrok.
• Zo past de hoge krantenrok om 1 krat.

.

D6) Grote aardappel doorsnijden en 1 deel bewaren

(handig als je veel grote aardappelen hebt)

Deze info staat ook in tip 2.

Heb je “weinig aardappel” nodig, dan kan je een grote aardappel doorsnijden. Gebruik 1 deel in de keuken en bewaar 1 deel met het snijvlak naar boven.

Na 5 dagen bewaren ziet het bewaarde deel van de aardappel er zó uit. (bij deze foto is het bakje 1/4 slag rechtsom gedraaid).

Snijd het bovenste (verkleurde) laagje van het snijvlak af. Dat gaat handig met een dunschiller. Daarna kun je het aardappeldeel in de keuken verwerken.

.

.

E)# Uien

E1) Wanneer de zomermaanden vrij droog waren (veel droge dagen)

Tijdens een droge zomer kun je uien in de grond laten totdat het loof geel/bruin is geworden. Haal hierna de uien uit de grond. Leg ze in platte dozen en laat ze verder drogen in de zon of onder een afdak. Zie verder bij E3) Opslag.

.

E2) Wanneer de zomermaanden vrij nat waren (veel regendagen)

Tijdens een natte zomer wordt het loof van de uienplanten maar langzaam geel/bruin. Oogst de uien dan als veel (groene) bladeren zijn omgevallen. Bij langer wachten is er kans op rotte uien.

Leg de uien in platte kartonnen dozen. Zet elke doos op een “plankbrug” met het loof “uit de doos”. Laat uien in de zon of onder een afdak drogen tot het loof verdord is.

In tip 2) Eenvoudige hulpmiddelen en tips   is deze plankbrug beschreven.

.

Loof kort knippen:

Je kunt de bladeren kort afknippen vóór het drogen. Je krijgt dan uien met 1 tot 2 cm loof eraan. Laat ze in een kartonnen doos drogen. Zo passen er meer uien in een doos. De uien drogen sneller, beter en er zijn minder rotte uien later tijdens opslag.

.

Je kunt zulke lage kartonnen dozen kopen bij Intratuin voor €0,30 per stuk.

.

E3) Opslag

• Zet een plankbrug op de grond en leg er een platte doos op.
• Doe ’n touwtje om de doos zodat de zijkanten niet te ver naar buiten buigen.
• Leg de uien in de doos.
• Zet een nieuwe plankbrug er op als de doos vol is.
• De bovenste doos kan voller gemaakt worden.
• Je kunt de bruggen ook anders opstapelen, zie de foto’s boven.

Leg de uien zó in de doos, dan passen er veel in. De doos is niet te hoog gevuld.

Laat de uien enkele dagen buiten drogen, op een winderige plaats. Zet daarna de dozen met uien op plankbruggen op een droge, koele plaats, bv een kelder.

In de herfst, winter en de lente kun je de uien buiten onder een afdak bewaren als het niet vriest. Op zo’n koele plaats gaan de uien niet snel uitlopen. Zet de uien binnen als het gaat vriezen.

Zoals boven beschreven; als je vlak na de oogst het loof kort knipt dan passen er meer uien in een doos, drogen ze sneller en zijn er minder rotte uien later.

.

Controle:

Controleer regelmatig (elke maand) de uien in de lage dozen. Ruik en/of knijp in de uien. Rotte uien stinken.

Rotte uien zijn zacht en “indrukbaar” bij de onderkant, bij de  worteltjes.

Leg tijdens de controle de uien over in een andere doos. Verwijder de slechte uien of snijd het slechte deel weg. Gebruik “uitgelopen” uien (die hebben een nieuwe stengel) als eerste in de keuken.

.

E4) Slechte ui

Snijd bij een slechte ui het rotte, zachte deel met een scherp mesje er af. Spoel daarna de ui onder stromend water af (en droog met keukenpapier).

Dit is over van de slechte ui. Leg de ui bovenop in de doos met uien, zodat de ui verder kan drogen. Gebruik deze ui als eerste in de keuken.

.

E5) Een andere slechte ui

Deze ui is zacht bij het stukje loof. Snijd de ui doormidden. Snijd van elke helft het slechte deel weg.

Dit is over van de slechte ui. Gebruik deze stukken ui als eerste in de keuken.

.

E6) Uienvlieg

In deze zachte ui zijn poppen van de uienvlieg. Werp de ui en de poppen in de gemeentelijke GFT container of zak (en niet op je eigen composthoop).

.

E7) Groene uienrokken na wegsnijden en drogen

Van deze ui is een deel afgesneden. Bij de bewaar daarna zijn delen van de ui groen geworden. Haal de droge rokken weg en snijd een stukje van het groen af. Gebruik daarna de ui in de keuken.

.

E8) Uien “lopen uit”

Vanaf half maart gaan veel uien “uitlopen”; er groeit een nieuwe stengel. Knijp in de bovenkant van de ui. Bij een uitloper-ui voel je die nieuwe stengel. Gebruik een uitgelopen ui als eerste in de keuken.

• Je kunt het uitlopen vertragen;
  • Zet de dozen met uien in de winter en voorjaar buiten (onder afdak).
  • Zet ze bij vriesweer in een schuur of garage.

Tip: Leg elke ui met de bovenkant (schuin) naar boven. Dan kun je het uitlopen goed zien.

Op de uien kunnen groene streepjes of vlekken zijn. Door teveel daglicht bij het bewaren. Je kunt de uien met vlekken gewoon gebruiken in de keuken.

Leg een (kartonnen) plaat op de doos, dan zien de uien geen daglicht.

.

E9) Uien met losse rokken

Lang bewaarde uien kunnen gerimpelde buitenste rokken hebben; de nieuwe bloemstengel komt er aan. Gebruik zulke uien als eerste voor voedselbereiding.

Dit is de rechter ui zonder buitenste bruine rokken. Er is een bloemstengeltje te zien.

Dit is de linker ui zonder buitenste bruine rokken.

De linker ui na doorsnijden. Haal de stengel en het bruine ui-spul weg. Daarna de ui-helften in de keuken gebruiken.

.

.

F)# Winterwortelen

Oogst de winterwortelen in oktober/november. Er zijn 2 manieren van opslag:

F1) Stapelopslag

Strooi een laag droog tuinzand (zandbakzand, metselzand) in een bak. Leg alle winterwortelen in de bak. Maak de wortels niet schoon; hoe “vuiler” de wortels, hoe beter te bewaren”. Strooi droog zand tussen en op de wortels.

.

F2) Laag voor laag opslag

Strooi een laag droog tuinzand (zandbakzand, metselzand) in een bak. Leg 1 laag  winterwortelen in de bak. Maak de wortels niet schoon; hoe “vuiler” de wortels, hoe beter te bewaren”. Strooi droog zand tussen en op de laag wortels.

Leg een nieuwe laag wortelen in de box. Strooi droog zand tussen en op de laag wortels. Ga zo door tot alle wortelen op zijn of tot de bak vol is.

.

Droog zand:

Gebruik droog zand voor de opslag. Het zand hoeft niet kurkdroog te zijn. Het mag een beetje plakkerig zijn. Tijdens de opslag droogt het zand verder uit.

.

F3) Deksel opleggen

Leg een deksel op de bak (katten poepen in het zand). De opslag moet luchtig zijn. Fijn gaas in de handvaten houdt muizen tegen (zie  tip 2,  nr 75) .

Zet de bak in een vorstvrije, droge ruimte (garage, schuur). Of buiten onder een afdak als het niet vriest. Bij vorst in een schuur of een garage zetten.

.

F4) Controle

Controleer de wortelen vaak op scheuten en rot. Leg na controle de wortelen in een andere bak met droog zand. Schep ook droog zand over naar die andere bak.

Als het zand kurkdroog is geworden, doe dan wat vochtiger zand in de bak.

Verwijder de scheuten (korte blaadjes en stengels).

.

Snijd met een scherp mes het donkere, zachte, rotte wortelmateriaal weg, samen met wat goed wortelmateriaal.

Bewaar de goede stukken wortel in droog zand of gebruik ze in de keuken.

.

F5) Borstelen

Veeg na het bewaren met een borstel aanhangende grond van de wortels af. Of verwijder de grond met een borstel in (een bak) water.

.

F6) Diepe scheuren en barsten

In winterwortelen kunnen zulke diepe scheuren of barsten zijn.

Snijd de wortel in korte stukken.

Snijd de donkere schil af. Verwerk de stukken in de keuken.

.

F7) Vanaf maart bewaren in vochtige grond (vochtig zand)

Bewaar vanaf maart of april de overgebleven (grote) winterwortels in een emmer of bak in licht vochtige tuingrond. Schep elke week een beetje verse vochtige grond uit de tuin en strooi die boven op de vochtige grond. Zo droogt de grond niet (te ver) uit en blijven de wortels stevig.

Foto op 1 mei. Deze winterwortels zijn ongeveer 1 maand bewaard in (licht) vochtige tuingrond.

.

.

G)# Paprika’s

G1) Opslag

Je kunt paprika’s heel goed bewaren of narijpen op vochtig keukenpapier. Bijvoorbeeld in een afwasteiltje met plastic folie over. Dit gaat super goed.

Mijn eerste proeven (paprika’s bewaren en narijpen) waren in een kweekkasje met doorzichtige kap. Hieronder een korte beschrijving.

Paprika’s die net beginnen te verkleuren.

Leg de paprika’s op 3 laagjes vochtig keukenpapier.

Doe de doorzichtige kap met open luchtgaatjes er op. Zet het geheel in een ruimte bij 15 tot 25 graden C.

Dezelfde paprika’s na 14 dagen in het kweekkasje.

.

G2) Steeltje naar boven of opzij

• Leg paprika’s op het keukenpapier met het steeltje naar opzij of naar boven. Met het steeltje naar onder gaan paprika’s eerder rotten. Zie hieronder;

Deze paprika lag 7 dagen met het steeltje naar onder. Het steeltje is gaan rotten. Hierna is de paprika andersom gelegd, met het steeltje naar boven.

Dezelfde paprika, weer 7 dagen later. Het steeltje is opgedroogd, bruiner, maar niet verder gerot. De paprika is gaaf.

.

Je kunt paprika’s in een plastic afwasteiltje op 3 of 4 lagen vochtig keukenpapier leggen. Doe plastic folie (geknipt uit een diepvrieszak) over de bak, met 1 luchtopening.

Doe één zijkant van het plastic folie tot 2 cm vanaf de rand van de bak. Eén luchtopening is genoeg. Zo droogt vochtig keukenpapier niet snel op.

Handig; zet het folie met 3 wasknijpers vast; 2 (rode) bij de luchtopening, 1 (blauwe) aan de andere kant.

Openen: Haal de blauwe knijper af en klap de folie naar de andere kant.

.

Véél paprika’s bewaren of narijpen; zet de afwasteiltjes op latjes op elkaar. Zie onder.

Vier afwasteiltjes met paprika’s boven elkaar. Op elke bak zijn 2 houten latjes als steun voor de volgende bak.

.

Je kunt ook veel paprika’s in een grote kartonnen doos met plastic folie leggen.

• Doe een kartonnen doos in een grote plastic zak. Of leg een grote plastic zak in een grote kartonnen doos (met plastic over de zijkanten van de doos).
• Leg 3 of 4 lagen keukenpapier in de doos.
• Sproei water op het keukenpapier.
• Leg paprika’s op het keukenpapier met de stengel (schuin) omhoog.

In deze kartonnen doos passen meer dan 30 paprika’s.

• Leg een plastic zak boven op de doos.
• Zet de zak aan de doos vast met wasknijpers.

Een andere kartonnen doos met weggevouwen plastic folie. Veel paprika’s zijn in 4 weken bijgekleurd van groen naar rood of oranje of geel.

.

Mijn ervaring:

• Leg 3 of 4 lagen keukenpapier op elkaar.
• (In plaats van keukenpapier kun je ook een lap linnen of katoen gebruiken).
• Sproei of giet vrij veel water op het keukenpapier. De paprika’s liggen dan op “erg vochtig” papier. Dat is goed.
• Het papier droogt niet zo snel op; het blijft wel 1 a 2 weken vochtig.
• Maar je kunt ook het papier minder vochtig maken. Ga elke dag of om de dag na; zijn de paprika’s gaaf en stevig en voelt het papier vochtig aan.
• Bewaartemperatuur 15 tot 25 gr C.
• Het vochtige keukenpapier “houdt water goed vast”. Hierdoor blijven de paprika’s stevig. Door de lage bewaartemp gaan ze niet snel rotten.
• Maar paprika’s met een “foutje” (deukje, beschadiging, vreetgaatje) gaan vaak als eerste zacht worden of rotten.

De paprika’s rijpen terwijl ze stevig blijven. Na enkele weken heb je stevige rode (of gele of oranje of…..) paprika’s.

• Ga 2 keer per week na of er paprika’s gaan rotten of zacht worden.
• In G3) staat wat je met een paprika met een rot plekje kunt doen.
• Kun je het steeltje “los van de paprika” bewegen; dan is het rotten begonnen.
• Zacht geworden paprika’s kun je weer stevig maken, zie G4).
• Mijn ervaring: paprika’s op vochtig papier blijven 2 weken erg stevig en er gaan maar weinig vruchten rotten.
• Je kunt bij het narijpen een rijpe banaan of andere vrucht tussen de paprika’s leggen. Misschien rijpen paprika’s dan sneller. Maar zónder gaat ook goed.

.

Puntpaprika’s en “gewone” paprika’s

Je kunt “gewone” paprika’s en puntpaprika’s bewaren en laten rijpen in 1 teiltje.

.

Heel lang bewaren

• In koude nachten kunnen paprika’s aan de plant zwarte vlekken krijgen.
• Of de paprika’s worden “bijna helemaal zwart”.
• Zwarte paprika’s worden maar heel langzaam rood (geel, oranje).
• De paprika’s op bovenstaande foto’s zijn na het afplukken 9 weken bewaard.
• De vruchten zijn stevig en zien er (behalve de gewenste kleur) goed uit.
• Na de bewaartijd zijn alle paprika’s in stukjes gesneden en ingevroren.

.

G3) Rot

Een paprika die je oogst of bewaart kan bij het steeltje beginnen te rotten.

De paprika op de linker foto heeft een bruin steeltje. Snij het steeltje er af. Kijk of er nog bruine vlekjes op de paprika zijn (zoals op de rechter foto).

Zijn er bruine vlekjes, snijd dan het slechte deel en een stukje gaaf paprikamateriaal van de vrucht af.

Leg de paprika in een (champignon)bakje op 2 laagjes vochtig keukenpapier. Leg de vrucht met de kant waar gesneden is, naar omhoog.

Doe plastic folie of leg een deksel met gaatjes op. Zet het geheel in de koelkast. Ga vaak na of het keukenpapier vochtig is. Als nodig, water op het keukenpapier gieten.

De vrucht rijpt niet verder, maar de paprika is zo nog enkele dagen houdbaar.

.

G4) Zacht geworden paprika’s

Na lang bewaren kan een paprika zacht zijn geworden. Of een paprika hing lang aan de afgebroken tak van een paprika-plant.

Zo’n paprika is niet rot maar heeft een “gerimpelde” of indrukbare schil. De paprika wordt weer stevig door wateropname vanaf de binnenkant. Hier 2 werkwijzen.

G4a) Kapje afsnijden en water ingieten of onderdompelen:

Snijd het steeltje met wat paprikamateriaal weg. Snijd ook een deel van de zaadlijsten weg. Zo’n paprika heet een “opengesneden paprika”.

Zet “opengesneden paprika’s” met de opening naar boven in een bak. Zet ze tegen de rand van de bak en tegen elkaar, zodat ze niet omvallen.

Giet koud kraanwater in elke paprika tot helemaal vol. In de paprika’s kunnen losse zaadjes op het water drijven. De plastic bak dient nu ook als lekbak.

Zet het geheel in een koelkast. Na enkele dagen in de koelkast zijn veel paprika’s weer stevig geworden.

Giet water uit de paprika’s. Snijd, als nodig, een klein (zacht) randje paprika langs de opening weg. Vries de paprika’s in of gebruik ze in een gerecht.

Of bewaar de paprika’s nog enkele dagen in de koelkast in een bakje op vochtig keukenpapier, zoals beschreven bij G3) Rot.

.

• In een klein bakje kun je enkele zachte paprika’s zetten met water in.
• Is een paprika “lek”, dan loopt het water uit de paprika weg. Haal die paprika uit de bak en dompel die onder water, zoals hieronder beschreven is.

• Bij 1 of enkele zachte paprika’s, of een lekke paprika, doe dan het volgende:
  • Vul een beker of bak met koud kraanwater.
  • Duw de “opengesneden paprika” helemaal onder water.
  • Na loslaten steekt er een klein stukje paprika boven water uit.
  • Zet het geheel in de koelkast.
• Een zacht geworden paprika neemt water op via de binnenkant. Onder water duwen is net zo goed als water ingieten. Kies welke werkwijze je wilt.

.

G4b) Zijkant van de paprika insnijden, water ingieten en onderdompelen:

• Maak met een scherp aardappelschilmesje een snede in de zijkant van de paprika.

• Dompel de paprika in een bakje met koud water.
• Houd met het schilmesje de snede een stukje open.
• Laat water in de paprika stromen.
• Haal het schilmesje uit.
• Knijp zacht op de paprika om de lucht er uit te laten (en water er in).
• Laat zo veel mogelijk water in de paprika stromen.

• Doe een deksel op het bakje.
• Zet het geheel in de koelkast.

.

• Tijdens de “koelkasttijd” hoef je het water in het “bakje” of in de paprika’s niet te verversen.
• Ga regelmatig na, (b.v. om de 12 uur) of de paprika’s steviger zijn geworden.
• Bij het kapje afsnijden is er na enkele dagen “waterbehandeling” meestal een zacht randje paprika naast de opening. Snijd dat zachte randje af.
• Bij het insnijden van de zijkant is er na enkele dagen “waterbehandeling” geen zacht paprikamateriaal naast de insnijding. Dit is de beste werkwijze om een zachte paprika weer “op te knappen”. 
• Is de paprika na 3 dagen nog niet stevig geworden, dan gaat dat niet meer gebeuren. Gebruik dan het stevige deel van de paprika in een recept of vries in.

.

G5) Invriezen

• Je kunt paprikastukjes invriezen in plastic “druk en sluit” zakjes.
• Wil je weinig water mee invriezen:
  • wrijf de paprika schoon en droog met keukenpapier of theedoek,
  • snijd de paprika open en haal de stengel en de zaadlijsten weg,
  • snijd de paprika in stukjes,
  • leg de stukjes op een droge doek of keukenpapier en dep de stukjes droog.
• Doe paprikastukjes in een zakje, rol het zakje op en druk er veel lucht uit.
• Sluit het stripje en rol het zakje weer open (plat).
• Verdeel de paprikastukjes in het zakje over een dunne laag.
• Leg het zakje met paprikastukjes in de diepvries. In de dunne laag bevriezen de paprikastukjes snel. En je kunt goed zien wat er in een zakje zit.

.

G6) Schimmel op paprikasteeltje

•  Als bij een paprika schimmel op het steeltje is, snijd dan met een scherp mes het steeltje en het randje eromheen van de paprika af.

• Leg de paprika in een bakje op vochtig keukenpapier. Leg de paprika met de kant van het afgesneden steeltje naar boven.
• Doe het dekseltje of plastic folie op het bakje. Zet het geheel in de koelkast. Voeg water toe als nodig.
• In de koelkast gaat het rotten niet verder. Maar de paprika rijpt daar ook niet verder.

.

Een paprika met schimmel op het steeltje kan gaan rotten;

Bij deze rijpe paprika is rondom het steeltje het paprikamateriaal gaan rotten.

• Snijd veel paprikamateriaal af.
• Het paprikadeel (links) is goed en kan worden verwerkt in de keuken.
• Het kapje met steel en zaadjes (rechts) zijn aan het rotten en kan op de composthoop.

.

G7) Lage bak met rechte rand  (\___/)

• Bij een lage bak met wasknijpers drukt het plastic op de paprika’s.

• Je kunt het plastic folie anders over de bak leggen; de wasknijpers hangen over de rand en houden het plastic folie strak.

.

G8) “Zwarte paprika’s”

Tijdens koud weer of koude nachten in de late zomer of herfst kunnen paprika’s aan de plant zwarte (paarse) vlekken krijgen of “helemaal zwart (paars) worden”.

Mijn ervaring: “zwarte” paprika’s zijn goed en lang te bewaren. Maar het duurt erg lang voordat ze gaan kleuren (naar rood, geel . . . .). Of ze blijven “zwart”.

.

G9) Veel na-gerijpte paprika’s

Veel bewaarde en na-gerijpte rode paprika’s, 2360 gram vruchten.

Dezelfde paprika’s in stukjes gesneden, 2170 gram paprikastukjes.

.

G10) Laatste (groen) geplukte laatste paprika’s

Pluk voor de eerste vorst (november) alle paprika’s van de planten af. Bewaar ze zoals hierboven is beschreven. Het duurt vrij lang voordat “late” paprika’s rijp zijn. Zie foto’s onder;

Deze paprika’s zijn groen geplukt. Na 14 dagen narijpen zien ze er zo uit.

Na 27 dagen narijpen.

Na 45 dagen narijpen.

.

.

 H)# Rode bietjes

De wijze van rode bietjes bewaren lijkt op die van winterwortelen:

• Draai het loof van de bietjes af.

• Vul een emmer met een laagje droog tuinzand (zandbakzand, metselzand).

• Leg een laag rode bietjes op het zand in de emmer.

• Strooi daarna een laagje zand tussen en op de laag bietjes.

.

Volgende laag:

• Leg weer een laag bietjes op het zand en strooi zand tussen en bovenop.
• Ga door tot de emmer bijna vol is of tot de bietjes “op” zijn.
• Eindig altijd met een laagje zand tussen en op de bietjes-laag strooien.
• Zet de emmer met bietjes op een koele, vorstvrije plaats.
• Als nodig kun je de bietjes koken, in stukjes snijden en invriezen.

Controle:

Controleer de rode bietjes regelmatig op blaadjes en rot. Draai de blaadjes af. Leg na de controle de bietjes in een andere emmer met droog zand. Gebruik het droge zand opnieuw in de andere emmer. Als het zand kurkdroog is geworden, doe dan wat vochtiger zand in de bak.

Op deze wijze kun je bietjes tot de lente bewaren.

.

.

I)# Prei (winterprei)

Als het niet hard vriest kun je de hele winter verse prei uit de tuin oogsten. Bij strenge vorst kun je niet oogsten en wordt de prei slechter (zachte bladeren).

.

I1) Bewaren in de tuingrond

Zet doorzichtige tunnels over de preiplanten, dan kun je preien oogsten bij vriesweer. Zie hieronder.

I1a) Tunnel staat op de grond

• Knip de (buitenste) bladeren korter, zodat ze onder de tunnel passen.

• Zet een golfplaattunnel op de tuingrond over een rij preien.
• Elke tunnel heeft open uiteinden; luchtig en dauwdruppels drogen snel op.
• Onder de tunnel is minder kans op rotten.
• Er valt geen sneeuw op de preien (sneeuw en vorst geven zachte preien).
• Bij vorst is de grond onder de tunnel zachter; prei rooien gaat gemakkelijker.
• De tunnel kan aan de tuingrond vastvriezen. Oogsten wordt dan moeilijker. Doe stro onder de tunnelrand bij het zetten; de tunnel vriest dan niet vast.

.

I1b) Tunnel “hangt aan ijzeren pennen”

• Zet golfplaattunnels “hoog” over de preiplanten.
  • Onder deze tunnels hebben de preiplanten meer ruimte.
  • De tunnels gaan niet vastvriezen aan de grond.

Hoog zetten kan als volgt:

• Zet op 4 plaatsen een dikke ijzeren pen onder het oog van de boog.
• Een dikke ijzeren pen zonder stukje slang past goed tussen de boog en de andere ijzeren pen.

.

Geoogste winterprei op 16 maart. In december is deze prei kort geknipt en is er een tunnel over gezet. De bladeren zijn sindsdien een beetje gegroeid.

Bij schoonmaken van de 2 preien zijn enkele poppen van de mineervlieg gevonden. Meer info over de mineervlieg in   tip 4) Plantenziekten en plagen    .

.

I2) Prei uitgraven en bewaren

Je kunt in de late herfst veel preien oogsten.

Zet de preien in groepen bij elkaar in de tuingrond. Dek de preien af met stro en een grote bak of emmer.

Of neem de geoogste preien naar huis en bewaar ze thuis in grote bloempotten, kuipen of emmers. Deze werkwijze staat hieronder beschreven.

.

Prei bewaren in bloempotten

Nodig:

• Een grote bloempot of speciekuip elk met gaten in de bodem.
• Vochtige tuingrond.
• Preien met korter gemaakte bladeren.

Van de preien zijn de bladeren korter gemaakt. Handig bij het inleggen in de grote bloempot. En minder kans op rotte of natte preibladeren tijdens de opslag.

• Leg de pot of kuip schuin op de zijkant (op een steen of iets dergelijks).
• Strooi vochtige tuingrond in de pot. Doordat de pot (of kuip) achterover helt blijft de tuingrond beter in de pot tijdens de volgende handelingen.

• Leg een laag preien op de laag grond in de bloempot of kuip.

• Strooi weer een laag vochtige tuingrond op de preien in de pot.

• Leg weer een laag preien op de laag grond in de bloempot of kuip
• Leg preien in en strooi grond op tot de pot “vol” is of tot de preien “op” zijn.

• Zet de pot of kuip met preien en tuingrond rechtop.
• Schud de pot of kuip om de grond in de pot te verdelen.
• Na het schudden staan de preien in een laag tuingrond van 10 tot 20 cm dik.

Begin november:  3 grote (bloem)potten met preien in vochtige tuingrond.

• Zet de potten bij regenweer onder een afdak of onder een tuintafel.
• Zet ze bij vorst in een schuur of garage. Na de vorst weer “buiten” zetten.
• Giet af en toe water op de tuingrond in de potten.
  • Gebruik een gieter zonder broes of geef water met de tuinslang.
  • Zorg ervoor dat tijdens het gieten de preien niet (te) nat worden, anders heb je kans op zachte (rottende) preibladeren.

Begin januari:  de preivoorraad in dezelfde 2 grote potten (de preien uit 1 grote bloempot zijn gebruikt in de keuken, ze zijn “op”).

Begin februari:   de preivoorraad in de laatste grote pot.

Eind februari:  de preivoorraad in dezelfde grote pot, 16 weken na inzetten.

Van de preien zijn de buitenste bladeren opgedroogd en bruin geworden.

De laatste 3 bewaarde preien eind februari met bruine buitenste bladeren. Na het schoonmaken en snijden zien de preiringen er goed uit en smaken heerlijk.

.

Je kunt enkele preien bewaren in een schuine emmer met water;

Verwijder de buitenste (vieze) bladeren en maak de wortels en bladeren korter.

Bewaar ze in een schuine emmer in een laagje water. Zo blijven ze stevig en recht. Bewaartijd enkele dagen.

.

I3) Dikke prei uit de winkel in tuingrond bewaren

Zo kun je gekochte “winkelprei” die over is in de tuingrond bewaren;

Handig: gebruik een plastic buis van 40 mm uitwendig met elastiekje erom (15 cm van het einde).

• Steek de buis tot het elastiekje in de grond, dat is ongeveer 15 cm diep.
• Haal de buis uit de grond (en klop de grond uit de buis).
• Zet de winkelprei in het plant-gat in de grond.

• Giet de preien in de plantgaten.
• Na enkele dagen hebben de preien nieuwe worteltjes.

Zo kun je winkelprei 1 of 2 weken bewaren.

.

I4) Prei met “mineervliegbeesten” in de keuken verwerken

In prei kunnen maden en poppen van de mineervlieg zitten. Meer info over deze plaaggeest in      tip    4) Ziekten en plagen  bij hoofdstuk B)# Prei. 

Een zwangere vrouwelijke mineervlieg legt eitjes op de preibladeren. Uit die eitjes komen maden, witte “wormpjes”. Tijdens het eten maakt een made een tunnel in het preimateriaal. Na een tijd veranderen maden in poppen. Een pop is een bruin, onbeweeglijk tonnetje dat op een bruin rijstkorreltje lijkt. Na vele maanden komt uit een pop een jonge mineervlieg.

Ik deed onderzoek naar het drijven en zinken van maden en poppen in koud water. Dit zijn de uitkomsten;

• Alle witte maden zinken in koud water (zakken naar de bodem van de bak).
• Zijn er veel witte maden in de prei, dan zijn er vaak ook “jonge” bruine poppen bij. Jonge poppen zinken in koud water (zakken naar de bodem).
• Op bovenstaande foto liggen alle maden en jonge poppen op de bodem van het bakje met koud water.

• Zijn er veel (of alleen maar) poppen in de prei, dan zijn dat “oude” poppen. Oude poppen drijven in koud water (ze zakken niet naar beneden). Ik denk dat poppen tijdens hun leven “opdrogen” en minder gaan wegen.
• Op bovenstaande foto ligt één made op de bodem van het bakje koud water (gele pijl). Alle “oude” bruine poppen drijven op het water.

.

Hieronder zijn 2 werkwijzen om een prei met maden en poppen te verwerken in de keuken.

A) Haal vanaf de buitenkant veel bladeren van de prei. Verwijder de maden en poppen van de bladeren. Zet de prei weer in elkaar en snijd die in smalle ringen.

B) Snijd de prei in smalle ringen en doe ze in een (afwas)teiltje met koud water. Roer door het water om poppen en maden van de preiringen los te maken. Gebruik een trucje om de drijvende poppen weg te halen. Schep daarna de preiringen uit het water. Als nodig de stappen herhalen met vers water.

Bij beide werkwijzen kun je de “gevangen” maden en poppen plat drukken of afvoeren via het gemeentelijke afval (g.f.t. of restafval).

.

I4A) Haal veel buitenbladeren van de prei af

Mineerbeestjes zitten vooral in buitenbladeren van een prei. Reden: buitenbladeren zijn beter toegankelijk dan “binnen-bladeren” voor Mevrouw mineervlieg. De buitenbladeren zijn “open” en er zijn vlakke horizontale stukken (waar de mineervlieg op kan landen).

Werkwijze in het kort: haal “van buiten af” hele bladeren van de prei tot er geen poppen of maden op de afgehaalde bladeren zijn. Verwijder van elk afgehaald preiblad de maden en poppen. Zet de prei weer in elkaar. Verwerk de prei in de keuken.

Hieronder een stap voor stap beschrijving.

• Een geoogste prei.

• Knip of snijd het bovenste deel van de bladeren af (met een schaar of mes).
• Snijd onderaan de wortels en een stukje prei af (met een mes).

• Haal de buitenste “vieze” bladeren van de prei af (doe ze in een emmer).
  • (verderop in I4B) staat wat je met deze vieze bladeren kunt doen).
• Spoel de prei in koud water om zand, modder en tuinaarde te verwijderen.
• Spoel het witte deel van de prei en de groene bladeren.

• Snijd met een scherp mes de prei overlangs in.
• Haal van buiten af hele bladeren van de prei.
• Kijk op elk blad of er maden en/of poppen op of in zitten.
• Ga door tot er op de afgehaalde bladeren geen maden of poppen zijn.

Foto boven: afgehaalde bladeren en (onderaan op de foto) het middenstuk van de prei.

• Controleer elk preiblad op maden en poppen.
• Maden zijn niet goed zichtbaar; witte maden op wit (lichtgroen) preiblad.
• Verwijder alle maden en poppen (met een mesje).
• Draai het preiblad om en verwijder daar ook de maden en poppen.

Op deze manier verwijder je de maden en poppen van alle afgehaalde bladeren.

• Dit zat in 1 dikke prei; 5 poppen en 18 maden van de mineervlieg.
• Druk de poppen en maden plat of voer ze af via het gemeentelijke afval.

• Was alle “schone” bladeren in koud water,
• Was het overgebleven middenstuk van de prei in koud water.
• Vouw alle preibladeren om het middenstuk van de prei.

• Snijd de prei in stukken of ringen.
• Spoel de preistukjes en preiringen in een bak met koud water.
• Schep de preistukjes en preiringen uit het water.
• Ga na of er nog poppen of maden in het spoelwater zijn;
  • Zo ja, dan kunnen er ook nog poppen of maden in de preistukjes of preiringen zijn.
  • Doe dan de andere werkwijze om in de keuken de laatste poppen en maden uit de prei te halen (I4B). Zie hieronder.

.

I4B) Snijd de prei eerst in smalle ringen.

Werkwijze in het kort: snijd preien in smalle ringen en spoel ze in koud water. Schep eerst drijvende poppen uit het water (met een trucje). Schep daarna de preiringen uit het water. Een stap voor stap beschrijving;

(Hieronder wordt met “preistukjes” bedoeld stukjes prei en/of preiringen).

• Een geoogste prei.

• Knip of snijd het bovenste deel van de bladeren af (met een schaar of mes).
• Snijd onderaan de wortels en een stukje prei af (met een mes).

• Haal de buitenste “vuile” bladeren af en doe ze in een emmer.
• Deze vuile bladeren (en het afgesneden bovenste deel van de bladeren) krijgen later een speciale behandeling.

• Prei na het weghalen van de vuile bladeren.

• Spoel de prei in koud water om zand, modder en tuinaarde te verwijderen.
• Spoel het witte deel van de prei en de groene bladeren.

• Snijd de prei in smalle ringen en kleine stukjes.

Doe bovenstaande stappen bij alle preien.

• Doe alle “preistukjes” in een bak (afwasteiltje).
• In deze bak zijn alle “preistukjes” van mijn 3 preien.

• Doe veel koud water in de bak.

.

Trucje:

• Roer met een ijzeren “zeefschuimspaan” of (houten) lepel in het water met “preistukjes”.
• Roer “heftig” om maden en poppen uit de “preistukjes” los te maken.
• Laat het water met “preistukjes” enkele minuten met rust.
  • Lichtgewicht mineerpoppen kunnen naar het wateroppervlak stijgen.
  • Zware mineerpoppen en zware mineermaden kunnen naar de bodem van de bak zinken.

• Leg een metalen taartrooster boven op de “preistukjes” in het water.
• Dit rooster past in het teiltje. Als nodig het rooster aanpassen, zie verder.
• Het metalen rooster zinkt een stukje onder water tot het niet dieper zinkt;
  • De ondergedompelde “preistukjes” “dragen” het rooster.
  • (Als nodig, til het rooster op, giet meer water in de bak en leg het rooster weer op de “preistukjes”).
• Bijna alle “preistukjes” worden door het rooster onder water geduwd. Enkele “preistukjes” zijn door het rooster geglipt en drijven op het wateroppervlak.

• Ga na of er mineerpoppen boven op het water drijven.
• Foto boven: op het water drijven 2 poppen (en 1 groen stukje plastic).
• Deze mineerpoppen zijn door het rooster geglipt en drijven op het water.

• Schep met een theezeefje de drijvende poppen (en plastic) uit het water.
• Pak de mee-geschepte “preistukjes” met vingers of pincet uit het theezeefje.
• Druk de poppen en maden plat of voer ze af via het gemeentelijke afval.

• Haal het taartrooster uit het water. De “preistukjes” gaan weer drijven.

• Schep de drijvende “preistukjes” met handen of een schuimspaan uit het water. Doe de “preistukjes” in een (blauwe ronde) schaal.

.

Handige schuimspaan:

Een ander model zeefschuimspaan, ook handig om mee te scheppen.

.

• Alle drijvende “preistukjes” zijn uit het water geschept en in de schaal gedaan.
• In het spoelwater liggen maden, zware poppen, kleine stukjes prei en zand op de bodem van de bak.

• Giet het gebruikte spoelwater uit de bak door een grote keukenzeef.

• Klop de keukenzeef leeg (op wit papier);
  • In mijn prei waren: 3 poppen, kleine preistukjes, kleine steentjes (zand).
• Deze keer geen maden in de keukenzeef.
• Druk de poppen en maden plat of voer ze af via het gemeentelijke afval.
• Je kunt bovenstaande stappen herhalen in vers water om nog meer poppen en maden uit de “preistukjes” te halen.

• Na het spoelen; veel “preistukjes” in een (ronde blauwe) schaal.

• Je kunt het deksel van een (kleinere) pan op de “preistukjes” leggen,
• Druk op het deksel (om de preistukjes in de schaal te houden) en draai het geheel om. Laat het water uit de schaal stromen.
• Draai het geheel weer “rechtop”.

• Haal het deksel van de prei af.
• Je hebt nu “droge” (minder vochtige) “preistukjes” in de schaal.

Klein schaaltje:

In plaats van een (ronde blauwe) schaal kun je de preistukjes in zo’n klein schaaltje scheppen. Dit schaaltje is iets groter dan de schuimspaan.

Leg de zeefschuimpaan op de preistukjes, draai het geheel om en duw met je duimen op de schuimspaan om water uit de preistukjes te drukken. Daarna weer rechtop zetten.

.

Behandeling van “vuile” bladeren;

In de buitenste preibladeren zitten vaak heel veel mineerpoppen. Je kunt die bladeren het beste afvoeren via het gemeentelijke afval.

Wil je die preibladeren op je eigen composthoop doen, dan moet je eerst de maden en poppen er af halen. Dat kan als volgt;

• Dompel en spoel de vuile preibladeren in koud water, b.v. in een emmer.

• In de emmer drijven mineerpoppen aan het wateroppervlak.

• Pak de preibladeren (een voor een) uit de emmer. Spoel daarbij de bladeren in het water (om poppen, maden en modder te verwijderen).
• Ga na of er maden of poppen op de preibladeren zijn. Zo ja, haal die dan weg.
• Doe de gecontroleerde preibladeren in een (witte vierkante) bak.
• Schep tussendoor met een keukenzeef drijvende poppen uit het water.

• Klop de geschepte poppen uit de keukenzeef in een (rond wit) bakje.
• Ga door tot alle preibladeren uit het water zijn gehaald.

Hierna heb je maden, poppen, kleine stukjes prei en modder/tuingrond in een emmer met water.

• Schep met een keukenzeef de drijvende dingen (vooral poppen en stukjes prei) uit het water in de emmer.
• Klop de keukenzeef leeg in een (rond wit) bakje.
• Ga door tot “alle drijvende dingen )poppen” uit het water zijn geschept.

.

• Giet al het water uit de emmer door de keukenzeef.
• Klop de keukenzeef leeg in een (rond wit) bakje.

• Giet koud water in het (rond wit) bakje.
• Zware dingen (zand, grond enzovoort) zinken naar de bodem van het bakje.
• Lichtgewicht poppen drijven aan het wateroppervlak tegen de zijwand.

• Haal met een pincet en een theezeefje de drijvende poppen uit het water.

• Je kunt de geschepte poppen in een bakje doen.
• (Tik de pincet tegen de rand van het bakje om de pop te laten vallen).
• Gebruik het theezeefje (en de pincet) om alle poppen en maden in het water te vangen.
• Druk de poppen en maden plat of voer ze af via het gemeentelijke afval.

.

Zoals je hierboven zag is het schoonspoelen van vuile preibladeren en maden en poppen vangen veel werk. Afvoeren van de preibladeren (met maden en poppen) via het gemeentelijk groenafval is handiger.

.

• Mijn vangst van de 3 preien. Van links naar rechts;
  • 2 poppen (boven het metalen rooster geschept).
  • 3 poppen (gezeefd uit het spoelwater onder het rooster).
  • 44 poppen (zaten in de vuile bladeren).
• Bij elkaar 49 mineerpoppen uit 3 preien uit mijn achtertuin.
• In de 3 preien heb ik deze keer geen maden gevonden.
• Druk poppen (en maden) plat of voer ze af via het gemeentelijke afval.

.

Over de spoelwerkwijze met taartrooster:

1. De taartrooster-werkwijze gaat erg goed.
2. Tijdens het zinken glippen er 10 tot 20 preistukjes door mijn taartrooster.
3. Bij een ander model taartrooster zijn dat er meer of minder.
4. Bij het uitscheppen van de drijvende poppen heb je weinig last van die drijvende preistukjes.
5. Het rooster mag niet te diep in het water zinken; dan kunnen er zand, maden en poppen tussen de schone “preistukjes” komen.
6. Heb je veel “preistukjes” in de bak met water, dan zakt het rooster een klein stukje; de ondergeduwde preistukjes dragen het rooster.

.

Rooster aanpassen

Dit taartrooster (32 cm), prijs €12.00, is te groot voor mijn afwasteiltje. Zo kun je het rooster kleiner maken:

• Knip met een scherpe knijptang de buitenste ring(en) van het rooster af.
• Knip zoveel ringen af tot de buitenste ring kleiner is dan het teiltje.
• Het rooster heeft daarna (6) pennen die naar buiten uitsteken.

• Zaag de uitstekende pennen korter met een ijzerzaag (in een bankschroef).

• Bij mijn rooster zijn alle uitstekende pennen afgezaagd.
• Nu past dit rooster in mijn teiltje, zie onder.

• Mijn aangepaste rooster in mijn afwasteiltje.
• Dit rooster klemt tegen de zijkant van dit teiltje, enkele cm boven de bodem.
• Dat komt doordat de zijkant ven het teiltje schuin is,    \___/.
• Maar als het rooster los op de bodem van het teiltje ligt, dat gaat mijn werkwijze ook goed;

• Mijn rooster in een ander (breder) teiltje.
• Het rooster ligt nu (zowat) op de bodem van het blauwe teiltje.

• Mijn rooster ligt op preistukjes in het brede teiltje.
• Het rooster duwt de preistukjes een klein stukje onder water.
• (Als nodig, til het rooster op, giet meer water in de bak en leg het rooster weer op de “preistukjes”).
• Zoals je ziet, werkt mijn taartrooster ook in een brede bak met “preistukjes”.

.

.

J)# Witte kool

Je kunt een witte kool in een grote bloempot in de tuingrond bewaren;

• Haal de witte koolplanten uit de grond en zet ze in bloempotten met grond.
• Graaf de potten met planten in de tuingrond. Giet water in de potten.

• Haal voor (strenge) vorst of sneeuw de pot met plant uit de grond.

• Is de toplaag van de grond al bevroren, til dan voorzichtig met een schop de pot uit de grond.
• Zet de potten met planten onder een afdak of in een schuur.

Zet bij vorstvrij weer de potten met planten in het de tuin in de “ronde kuilen”.

.

J1) Halve witte kool oogsten

Als nodig kun je zó een halve witte kool oogsten;

• Snijd één helft van de witte koolplant af (foto’s boven).
• Laat de halve koolplant (met steel en wortels) in de grond of in de pot staan.

De “halve” koolplant blijft in leven in de grond of in de bloempot met grond. Bij de volgende oogst kun je weer een stuk kool afsnijden.

Deze werkwijze gaat erg goed. Waarschijnlijk ook bij rode kool en savooiekool.

.

J2) Einde bewaartijd

Je kunt zo’n “halve witte kool” tot in maart bewaren, niet langer.

In april gaan er scheuten en stengels tussen de lagen van de witte kool groeien.

Doe dan de koolbladeren op je composthoop. En de stronk met wortels in de gemeentelijke groenbak (of op je composthoop).

.

Dit “bewaarkunstje” werkt niet in de zomer.

In de zomer groeien er nieuwe minikooltjes op het snijvlak. Die zijn wel te gebruiken in de keuken.

.

.

K)# Boerenkool

Je kunt vóór de strenge vorst boerenkoolplanten uit de tuingrond halen.

Zet de planten met wortelkluit (en aanhangende tuingrond) in een grote bloempot of speciekuip met bodemgaten. Doe extra tuingrond op de wortelkluiten. Zet de potten met planten in je achtertuin of op de stoep achter je huis.  Giet regelmatig water in de pot.

Je kunt de boerenkool enkele maanden bewaren. Oogst als gewenst. Zet bij strenge vorst de potten met planten onder een afdak of in een koele, vorstvrije ruimte.

.

.

L)# Andijvie

Zet in oktober of november andijvieplanten met wortelkluit in bloempotten met tuingrond. Geef de planten af en toe water of zet ze in de regen. Zet de potten met planten bij (strenge) vorst onder een afdak of in een schuur.

Zo kun je nog enkele weken je eigen goed bewaarde verse andijvie oogsten.

.

Of zet vóór de (nacht)vorst een golfplaattunnel over de andijvieplanten in de tuingrond. Als het niet vriest hoeft er geen tunnel boven de andijvie. De andijvie kan wel bruine blaadjes krijgen tijdens de bewaar.

.

Doorgeschoten andijvie:

Zomer-andijvie, geplant in maart/april, kan gaan doorschieten bij warm weer in juni/juli. Er komt dan een bloemstengel in de andijvieplant. Je kunt de andijvie doormidden snijden, de bloemstengel weghalen en daarna de andijvie in repen snijden. Zie foto’s hieronder;

.

.

M)# Witlof

In tip  24) Witlof kweken   staat hoe je de witlofoogst kunt spreiden.

Leg witlof in de groentelade van de koelkast. Leg 2 lagen keukenpapier op. Sproei koud water op het keukenpapier. Zet de groentelade in de koelkast. Sproei koud water op als het keukenpapier te droog is geworden.

Zo kun je de witlofkroppen 1 week bewaren.

.

M1) Witlof nog langer bewaren

Wikkel 1 of 2 witlofkroppen in keukenpapier. Sproei koud water op het keukenpapier.

Witlof kan zo 2 weken bewaard worden. Na de bewaar kunnen de kroppen enkele blaadjes met bruine vlekken hebben.

.

.

N)# Tomaten

Volgens allerlei websites is het in de koelkast te koud voor tomaten. De smaak en de structuur van de tomaten verandert bij de lage temperatuur.

Maar eigenwijs als ik ben, heb ik tomaten in een bak op 2lagen vochtig keukenpapier in de koelkast bewaard. Gewoon ongeveer midden in de koelkast op een schap. Op de kap was plastic folie met een luchtopening.

• Haal vooraf het kroontje van elke tomaat.
• Leg de tomaten niet met de “navel” op vochtig papier. Hierdoor kan de tomaat gaan barsten.

Na 12 dagen bewaren in de koelkast zien de tomaten er zó uit. De tomaten zijn nog stevig. Er zijn geen rotte tomaten in de bak.

• Veel tomaten hebben bruine vlekjes, enkele tomaten hebben een barst(je).
• Zet vóór het nuttigen de bak met tomaten 1 of 2 dagen bij ongeveer 20 gr C.
• Hierna is de smaak van de tomaten wat minder dan van verse tomaten. Ze smaken ongeveer zoals “winkeltomaten”.
• Op het internet zijn veel sites over tomaten bewaren, zoals     deze    .

.

N2) De laatste tomaten laten kleuren

In de herfst kun je alle tomatenplanten kaalplukken. De geoogste tomaten zijn groen, geel en/of oranje. Je kunt de tomaten binnenshuis narijpen.

De eenvoudigste werkwijze is onrijpe tomaten in een kartonnen doos leggen. En dek alles af met een krant. Zie het filmpje van Angelo op deze    site   .

Deze werkwijze gaat erg goed. Hieronder mijn uitvoering met foto’s en tekst;

Leg de tomaten (aan steeltjes) in een kartonnen doos. Leg een rijpe appel (of banaan) tussen de tomaten, dat versnelt het narijpen (een beetje).

Leg een krant op de doos (en laat die er op liggen). Zet het geheel in een ruimte bij ongeveer 18 gr C.

Na 1 week rijpen onder de krant zien de tomaten er zó uit.

De na-gerijpte rode tomaten, 1100 gram. Bijna alle rode tomaten zijn gaaf.

Snijd van tomaten met een “vlekje” het slechte deel er af.

Deze tomaten mogen verder rijpen en rood kleuren.

Leg een krant op de doos (en laat die er op liggen). Zet het geheel in een ruimte bij ongeveer 18 gr C.

Na weer een week rijpen onder de krant zien de tomaten er zo uit. Bijna alle tomaten zijn rood. Twee groene tomaatjes zijn voor de composthoop.

.

Andere werkwijze:

Je kunt ook stukken stengel met aanhangende tomaten in een emmer met een bodem water zetten. Doordat de stengels in water staan drogen de tomaten niet uit. Laat de tomaten aan de stengels rood worden.

.

N3) Soep

De laatste tomaten smaken niet zo lekker als zongerijpte tomaten in de zomer.

Je kunt er wel tomatensoep van maken, lekker met stukjes prei en knolselderij.

Hieronder is de soep-beschrijving;

• Gebruik rode of oranje tomaten.
• Verwijder bij elke tomaat het groene steeltje en het groene “kroontje”.
• Snijd elke tomaat middendoor.

• Snijd bij elke tomatenhelft het “wit-groene stukje ” weg (zie foto boven),
• Snijd elke tomatenhelft in kleine stukken,
• Doe (bijna alle) tomatenstukken in een grote pan,
• Geen water toevoegen in de pan, of maar een klein beetje,
• Zet de grote pan op een kooktoestel en laat de inhoud 10 minuten koken,
• Pureer de tomatenprut in de grote pan met een staafmixer,
• Doe de achtergehouden stukjes tomaat in de soep in de pan,
• Roer door de soep.

Bij deze soep is geen extra water toegevoegd. Alle velletjes en pitjes van de tomaten zijn in de soep. Je kunt deze soep in diepvriesdozen invriezen.

.

Vervolg:

• Snijd preien in rondjes (ringen) en stukjes van ongeveer 0,4 cm dik,
• Was de preistukjes in een bak met koud kraanwater,
• “Schep” (met schuimspaan of hand) de preistukjes uit het water in een kleine pan,
• Geen water toevoegen in de pan, of maar een klein beetje,
• Zet de kleine pan op een kooktoestel en laat de preistukjes 5 tot 10 minuten koken,
• Giet de gekookte preistukjes (met kookwater) in de pan met tomatensoep,
• Roer de stukjes prei door de tomatensoep.

.

En :

• Snijd knolselderij in blokjes van ongeveer 1 cm,
• Was de blokjes in koud water,
• Zet een kleine pan met weinig water op een kooktoestel en kook het water,
• Doe stukjes knolselderij in de pan met kokend water,
• Laat de knolselderij 5 tot 10 minuten koken,
• Giet de gekookte knolselderij (met kookwater) in de tomatensoep,
• Roer de stukjes knolselderij door de tomatensoep.

Deze tomatenpreisoep is dik, goed gevuld en heeft volop smaak. De soep heeft veel vezels. Je hoeft geen maggi of zout toe te voegen (mag wel natuurlijk).

Eet smakelijk.

.

.

O)# Courgette

O1) Tussen boontjes bewaren

Je kunt courgettes bewaren tussen vochtige boontjes in een groentenlade;

• Leg de (gele) courgette(s) in een groentelade boven op een laagje bonen. (hier liggen ook 2 komkommers bij, maar zo komkommers bewaren gaat niet goed).

• Strooi een dikke laag boontjes op de courgette(s).

• Leg 2 of 3 laagjes keukenpapier op de boontjes.
• Sproei het keukenpapier doornat met koud water.

• Leg plastic deksels op het keukenpapier; dan droogt het papier niet snel uit.
• Zet de groentelade met inhoud in de koelkast.

.

O2) In een groentelade bewaren

Je kunt courgettes goed bewaren in de groentelade in de koelkast onder vochtig keukenpapier.

• Leg de courgettes naast elkaar op de “droge” bodem van een groentelade.

• Leg dubbelgevouwen en/of een dubbele laag keukenpapier op de courgettes.

• Sproei koud kraanwater op het papier.

• Leg deksels op het vochtig keukenpapier, dan droogt het papier niet snel op.
• Zet de groentelade (met courgettes, papier, deksels) in de koelkast.
• Ga regelmatig na of het papier vochtig is.
• Zo nodig deksels afhalen, water op papier sproeien en deksels opleggen.

De courgettes worden zo goed bewaard. Het vochtig papier houdt de courgettes stevig. Door de lage koelkasttemperatuur gaat de courgette niet snel bederven of rotten. Je kunt de courgette 5 dagen bewaren.

.

.

P)# Komkommer

Mijn bewaar;

• Leg de komkommer in een grote bak of in de groentelade; de komkommer moet er goed in passen.

• Leg de komkommer in de bak of groentelade zoals op bovenstaande foto;
  • het steeltje en het kontje (het ronde uiteinde) zijn horizontaal of wijzen naar boven.
• Giet koud water in de bak (1 tot 1,5 cm hoog).
  • Zorg er voor dat het steeltje en het kontje altijd boven water zijn. (Als nodig doe meer of minder water in de bak).
• Zet de bak of groentelade in de koelkast.

In koud water droogt de komkommer niet uit en blijft stevig. De komkommer gaat niet (zo snel) rotten dankzij de lage temperatuur en doordat het steeltje en het kontje boven water zijn. Je kunt de komkommer minstens 5 dagen bewaren (mijn ervaring).

(Mijn komkommer op bovenstaande foto’s heeft enkele lichtgroene vlekjes, doordat slakken er van geproefd hebben).

Zo passen 3 komkommers in een laagje water in de groentelade.

.

.

Q)# Kropsla

Oogst een kropsla;

• snijd de stengel van de krop sla (vlak boven de grond) door, terwijl de krop in de grond staat,
• of “draai de krop sla uit de grond”.
• of graaf de krop sla uit de grond en snijd de stengel vlak boven de wortel af.

Leg de kropsla in een grote bak met de stengel (de onderkant) in een bodempje koud water, zie foto’s boven. Of leg de krop sla op een klein bakje met water, met de stengel in het water. Zet het geheel op een koele plek. De kropsla blijft stevig. Bewaartijd is 2 tot 4 dagen.