26) Aardbeien uitlopers: bloempotjes en bollenplanter gebruiken

In deze tip:

• Inleiding
• A)# Uitloper in een bloempotje laten groeien
• B)# Groot gegroeide uitlopers in bloempotjes
• C)# Uitplanten (potje zonder bodem en met opengeknipte zijkant)
• D)# Uitplanten (algemeen)
• E)# Aardbeiplanten groter gegroeid
• F)# Winter en voorjaar
• G)# Welke uitlopers per plant
• H)# Bloempotjes opslag
• I)# Aardbei – kweektips en internetsites
• J)# Wikihow

.

Zo kun je heel handig grote aardbeiplanten kweken van je eigen uitlopers.

In deze tip wordt beschreven hoe aardbei-uitlopers die in bloempotten zonder bodem worden “geplant”, uitgroeien tot grote planten, elk met een flinke wortelkluit.

.

Inleiding

Veel tuinders kweken de uitlopers van aardbeienplanten in gewone plastic bloempotjes. Later worden de planten uit de bloempotjes gehaald en op een nieuwe plek in de tuin gezet.

Je kunt hierbij beter plastic potjes zonder bodem gebruiken. Dan groeit de uitloper uit tot een grote aardbeiplant met een grote, diepe wortelkluit.

.

Tip bij uitlopers in potjes zetten:

Heel handig: doe eerst een plastic stripje rondom de moederplant om de bladeren bij elkaar te binden (zie wit/oranje pijl);

• Met een stripje om zitten de bladeren van de moederplant niet in de weg als je de uitlopers in de bloempotjes in de grond zet. En handig bij het water geven van de plant en de uitlopers.

• Met een stripje om staan de uitlopers niet onder de bladeren van de moederplant. Hierdoor groeien de uitlopers beter (sneller, groter).
• (Het stripje mag rondom de moederplant blijven zitten tot na het uitplanten van de uitloperplanten).

.

Werkwijze:

Gebruik een bollenplanter om een plantgat in de grond te maken.

Zet een bloempotje in een plantgat.

Zet de uitloper vast; leid de uitloperstengel door een sleufje in het bloempotje.

Geef na het uitplanten uitlopers en moederplanten veel water; dan groeien de uitlopers goed.

Er zijn drie soorten bloempotjes uitgetest:

1. Bloempotjes zonder bodem en met dichte zijkant
2. Bloempotjes zonder bodem en met doorgeknipte zijkant
3. Bloempotjes met bodem (gewone bloempotjes)

.

A)# Uitloper in een bloempotje laten groeien

• Kies het eerste uitloperplantje, gerekend vanaf de moederplant.
• Knip het volgende plantje met een schaar van de uitloper af.
• Kleine uitloperplantjes hebben nog geen wortels.

• Leg het uitloperplantje opzij.
• Maak met een bollenplanter een rond gat in de grond. Wiebel de planter (in open stand) in de grond om het gat groter te maken.

• Haal de bollenplanter (in gesloten stand) uit de grond.
• In de grond is een rond gat om een bloempotje in te zetten.
• In de bollenplanter is tuinaarde.

Zet hierna een bloempotje in het gat, vul het met bemeste tuinaarde en leg het uitloperplantje op de grond in het potje.

.

Algemene werkwijze (gelden voor alle soorten potjes):

• Mijn ervaring: je kunt meer grote uitloperplantjes die aan dezelfde  uitloperstengel groeien in potjes groot laten groeien. En je kunt “veel” grote uitlopers van dezelfde moederplant in potjes laten groeien.
• Leg een uitloperplantje zonder wortels los op de grond in het potje. Dus niet “ingraven”. En strooi geen grond op het uitloperplantje strooien.
• Bij een uitloperplantje met wortels; leg de wortels in een kuiltje in de grond in het potje. Strooi tuingrond rondom op de wortels.

.

Ik heb 3 bloempotjes getest, zie hieronder in hoofdstuk A1), A2) en A3).

A1) Bloempotje zonder bodem en met dichte zijkant

In een bloempotje zonder bodem kan de wortelkluit van de uitloper erg groot en diep worden.

De doorsnede van dit potje is bovenaan 10 cm. Knip de bodem weg. Maak (knip) een sleufje in de bovenrand om de uitloper door te leiden.

• Zet het bloempotje zonder bodem in het gat in de grond.
• Draai het sleufje in het bloempotje richting moederplant (hier naar rechts).

Vul het bloempotje in de grond (het gat in de grond) met tuinaarde en mest of met tuinaarde en compost; de uitloper heeft voeding nodig om groot te groeien. Vullen kan als volgt:

• Schud de aarde uit de bollenplanter op de tuingrond. Schep om en om tuinaarde en mest (of compost) in het bloempotje tot vol. Dat gaat vrij makkelijk.

of

• Schud de aarde uit de bollenplanter op de tuingrond. Schep eerst (veel) mest of compost in het bloempotje. Schep daarna tuingrond in het bloempotje tot vol. Dit gaat ook goed.

Beide werkwijzen gaan goed en er groeien grote aardbeiplanten met een grote wortelkluit uit.

.

• Druk het mengsel in het potje aan (losse grond droogt sneller uit). Druk met de de onderrand van de bollenplanter, die is toch in de buurt.
• Hierna het potje weer vol maken met tuingrond en aandrukken. Herhaal dit tot het potje “vol” is.

• Buig het stripje boven het sleufje opzij en leid de uitloperstengel door het sleufje.
• Leg het uitloperplantje op de grond in het potje.
• Als nodig het bloempotje een stukje draaien om het plantje “goed in het midden en rechtop” te krijgen.
• Sproei hierna water op de plant en de grond.

.

• Sproei hierna vaak water op de uitloperplantjes en de moederplanten.
• Laat de uitloperplanten groot groeien.

.

• Later, bij het uitplanten, knip je de zijwand van de bloempot door om de plant uit de pot te halen. Zet daarna de aardbeienplant in de tuingrond.
  • Je houdt een bloempot zonder bodem en met doorgeknipte zijwand over. Kun je die bloempot weer gebruiken om een uitloperplantje in te zetten?
  • Ja, hoor.  Zie het volgende hoofdstuk.

.

A2) Bloempotje zonder bodem en met doorgeknipte zijwand

Ook in een bloempotje zonder bodem en met doorgeknipte zijwand kan de wortelkluit van de uitloper erg groot en diep worden.

Maar zo’n bloempotje is iets moeilijker in het gat in de grond te zetten.

Links een “gewoon” bloempotje. Rechts een bloempotje zonder bodem en met doorgeknipte zijkant. De zijkant is tegenover het sleufje doorgeknipt.

• Druk een gewoon bloempotje tot zo diep in het gat in de grond.
• (gaat dit niet, haal het bloempotje uit, wiebel met de bollenpoter in het gat om het gat groter te maken, druk het potje weer in het gat)

• Haal het gewone bloempotje uit de grond.
• Zet een bloempotje met doorgeknipte zijkant in het gat tot de rand de tuingrond raakt.
• De doorgeknipte zijkant mag overlappen (een klein stukje dubbel zijn).
• Draai het sleufje in het bloempotje richting moederplant.

Vul het bloempotje in de grond (het gat in de grond) met tuinaarde en mest (of tuinaarde en compost), druk de grond aan en leg het uitloperplantje op. Geef de plant water.

.

Groter bloempotje:

Heb je geen passende “opengeknipte” bloempotjes meer, dan kun je een groter bloempotje gebruiken. De doorgeknipte zijkant overlapt dan meer (zie groen/blauwe pijl). Dat is goed.

.

A3) Gewoon bloempotje

Ik heb ook een gewoon bloempotje met sleufje gebruikt.

Zet het bloempotje in de tuingrond. Vul het potje in de grond met tuinaarde en mest (of tuinaarde en compost), druk de grond aan en leg het uitloperplantje op. Geef de uitloperplant vaak water.

.

B)# Groot gegroeide uitlopers in bloempotjes

Bij mijn aardbeiplanten zijn de uitlopers in augustus groot genoeg om uit te planten. Hieronder foto’s van groot gegroeide uitlopers in de 3 soorten potjes;

B1) Bloempotje zonder bodem en met dichte zijkant

Een groot gegroeide uitloperplant in een bloempotje zonder bodem.

De zijkant van het potje is doorgeknipt en de plant is uit het bloempotje gehaald.

.

B2) Bloempotje zonder bodem en met doorgeknipte zijkant

Een groot gegroeide uitloperplant in een bloempotje zonder bodem en met doorgeknipte zijkant.

De aardbeiplant is uit het bloempotje gehaald.

(dit is een oud model potje, doorgeknipt vlak bij het sleufje. Doorknippen tegenover de sleuf is handiger).

.

B3) Gewoon bloempotje

Een groot gegroeide uitloperplant in een gewoon bloempotje.

De groot gegroeide uitloperplant is uit het bloempotje gehaald.

.

B4)  Drie bloempotjes, welk is het beste?

• Een bloempotje zonder bodem is het beste. Daarin groeit een grote, diep wortelende uitloperplant. De plant droogt daardoor niet snel uit, en dat is handig in zandgrond.

Het maakt niet uit of de zijkant wel of niet is doorgeknipt. Ik gebruik alleen maar potjes met doorgeknipte zijkant.

• In een gewoon bloempotje (met dichte bodem) groeit een uitloperplant met minder wortels. Niet handig in zandgrond. De plant is ook moeilijk uit het potje te halen.

.

C)# Uitplanten (potje zonder bodem en met opengeknipte zijkant)

Bij een bloempotje zonder bodem en met opengeknipte zijkant gaat het uitplanten van de groot gegroeide uitloper erg gemakkelijk;

• Maak een kuil in de tuingrond, diep genoeg voor de wortelkluit.

• Zet de bloempot met de aardbeiplant in de kuil in de grond.
• Duw met je handen tuingrond onder en rondom de bloempot en wortelkluit.
• Zorg ervoor dat de bovenzijde van de grond in de bloempot ongeveer even hoog is als de tuingrond rondom.
• Vul de ruimte om de bloempot met tuingrond.

• Wiebel en trek de bloempot rustig uit de grond terwijl de aardbeiplant in de grond blijft.
• Als nodig de plant intussen met de hand in de grond houden.

• Druk de grond rondom de plant aan.
• Zorg ervoor dat de plant op de goede diepte in de grond staat.
  • De bovenzijde van de wortelkluit is ongeveer even hoog is als de tuingrond rondom.
  • Als nodig de plant wat hoger of lager duwen of trekken. Of tuingrond weghalen of bijschuiven.

.

Eerst de plant met grote kluit uithalen:

Je kunt ook eerst de aardbeiplant met een grote wortelkluit uit de bodemloze pot halen en dan in de grond planten, als volgt:

• Haal de plant met wortelkluit uit het bodemloze bloempot.
• (of haal de bodemloze pot van de wortelkluit af).

• Maak een plantgat in de tuingrond.
• Doe mest of compost in het plantgat.

• Zet de plant met wortelkluit in het plantgat.

• Doe mest of compost en tuingrond in de ruimte rond de wortelkluit.

Beide werkwijzen van planten gaan even goed.

Maar bij een kleine wortelkluit kun je beter de plant met bloempot om in het plantgat zetten, dan valt er minder grond van de wortelkluit af. Ga daarna verder zoals beschreven in hoofdstuk C)#, 2e foto.

.

D)# Uitplanten (algemeen)

Aardbeiplanten uitplanten kan zo:

• Maak de grond van het nieuwe aardbeienbed los en luchtig.
  • Spit de grond om met een schop (spade). Of gebruik een riek.
• Span een lijntje (touw of elastiek) om in een rechte rij uit te planten.
• Maak telkens met een schepje of je hand een (groot) plantgat in de grond.
• Strooi mest of compost in het plantgat.
• Zet elke aardbeiplant in een plantgat zoals beschreven bij C)#.

Het is handig als je 2 rijen aardbeienplanten naast elkaar maakt:

• Maak de afstand tussen de 2 rijen 30 cm.
• Elke plant in één rij staat midden tussen 2 planten in de andere rij.
• Zet volgend jaar 1 brede gaastunnel over de 2 rijen planten om de merels weg te houden van de aardbeien. Zie ook      tip 23)     .
• Na het planten de grond en de planten sproeien.

.

Zet overtollige aardbeiplanten (uitlopers) op een ander plekje in de tuingrond. Hier naast het tuinpad. Dit zijn reserve aardbeiplanten voor later gebruik.

.

E)# Aardbeiplanten groter gegroeid

Enkele van mijn uitloperplanten, zojuist geplant.

17 Augustus; mijn uitloperplanten gegroeid in bloempotjes zonder bodem.

17 Augustus: uitloperplanten van een volkstuin-collega. “Gewoon” in de grond gegroeid, dus niet in bloempotjes.

.

F)# Winter en voorjaar

In de winter hoef je de aardbeiplanten niet af te dekken; de planten hebben koude (vorst) nodig om in de lente bloemen en vruchten te laten groeien.

In het voorjaar kan het zijn dat er 1 aardbeiplant uit de rij “verdwenen” is (bij de pijl).

Maak een plantgat in de grond op de plek waar de aardbeiplant verdwenen is. Dat gaat handig met verplantbuizen, zie tip 41.

Haal een grote reserve aardbeiplant uit de grond (met verplantbuizen).

Zet de reserve aardbeiplant in de rij in het gemaakte plantgat (met verplantbuizen).

Giet water op en rondom de geplante reserve aardbeiplant om tuingrond rondom de wortelkluit te spoelen.

In maart kun je een laagje stro tussen de planten op de grond leggen. Dat helpt tegen de strenge kou en is handig bij water gieten (water zakt naar de wortels). Met stro droogt de grond ook niet snel uit.

Stro helpt later tegen rotte aardbeien. Door het stro op de grond komt er tijdens regen geen modder op de vruchten. Vruchten met modder gaan gauw rotten.

Je kunt gaastunnels over de planten zetten, zie   tip 23)  . En daar gaatjesplastic opleggen. Hieronder groeien de planten sneller en ze hebben eerder bloemen.

.

G)# Welke uitlopers per plant

Om het volgend jaar grote planten met veel aardbeien te verkrijgen wil je grote uitlopers kweken. Doe dat als volgt:

• Neem uitlopers van gezonde planten die goed groeien en veel vruchten geven.
• Laat van zulke planten de eerste en de tweede uitloperstengel groeien.
• Laat van enkele grote planten meer (3 tot 5) uitloperstengels groeien.
• Knip daarna elke volgende uitloperstengel vlak bij de moederplant af.
• Volg de werkwijze zoals bij deze tip is beschreven.
• Plant de grootst gegroeide uitloperplanten in het nieuwe aardbeienbed.
• Je kunt de moederplanten laten staan om volgend jaar daar weer aardbeien van te oogsten. Ga na of dit past in het vruchtwisselplan. Je oogst volgend jaar meer en kleinere aardbeien van deze “oude” moederplanten.

.

H)# Bloempotjes opslag

Zo kun je potjes met doorgeknipte zijkant op een “gewoon” bloempotje zetten, als opslag.

.

I)# Aardbei – kweektips en internetsites

Hieronder een lijst van aardbei-sites:

plantaardig plantdatum

plantaardig planten in augustus

plantaardig aardbeien zaaien

moestuinforum zaaiaardbeien

aardbeiplantje

huis en tuin info

mooie moestuin

moestuinforum blad afknippen

mooie moestuin potten

plantaardig aardbeien

.

J)# Wikihow

Een Engelstalig artikel hierover is te vinden in Wikihow door te klikken op:  Wikihow4