25) Plastic folie over het afdak voor tomaten of paprika’s

In deze tip:

• Voorwoord
• A)# Afdak met instelbare zijkanten van plakplastic folie
• B)# Zijkant en binnen-aanzicht
• C)# Klem openen, lat uithalen en inzetten
• D)# Korte latten
• E)# Lager sluiten en stormbestendig.
• F)# Zijkanten dicht
• G)# Schuiven
• H)# Dicht folie
• I)# Breed hangend folie
• J)# Een beetje scheef
• K)# Bouwbeschrijving
• L)# Folie opleggen
• M)# Stormbestendig

.

Plastic folie over (om) een rond golfplaatafdak aanbrengen. Tegen slagregen en het is warmer voor de planten onder het afdak.

Opmerking vooraf (over gietranden):

In deze tip zie je gietranden om planten.

Je maakt een gietrand door bij een plastic bloempot het bovenste deel van de zijkant af te knippen. Doe een gietrand om een plant en druk de gietrand een stukje in de tuingrond. Giet je water in de gietrand, dan zakt het water naar de wortels van de plant.

.

Voorwoord

Je kunt tomaten of paprika’s onder een afdak opkweken. In   tip 7   zijn allerlei afdaken beschreven.

.

Tomaten

Tomaten groeien goed in een afgesloten (achter)tuin, buiten in de open lucht of onder een “open” afdak. Een open afdak geeft geen bescherming aan de zijkant.

In een volkstuin is er gevaar voor de plantenziekte Phytophthora bij tomaten. Je moet daar een “beter”  tomatenafdak maken. Zie    tip 7  .

.

Paprikaplanten (en pepers).

Ook paprikaplanten groeien goed in de open lucht in de tuin. Zie ook tip   tip 9)    bij hoofdstuk I)#.

Je kunt paprikaplanten onder een afdak zetten, zie   Tip 7     . De paprika’s zijn dan eerder rijp. Bij koud of regenachtig weer of tijdens koude nachten wil je de paprikaplanten ook aan de zijkant beschermen. Dat kan met doorzichtig plastic folie.

In deze tip wordt eerst beschreven hoe het afdak met zijkantfolie is opgebouwd. In hoofdstuk K)# staat een bouwbeschrijving.

.

A)# Afdak met instelbare zijkanten van plastic folie

Dit is het open afdak (gebogen golfplaatdak) van tip 7. Het afdak steunt op 3 verticale latten in de grond, links, midden en rechts op de foto.

Leg 2 stukken folie (dichte folie of gaatjesfolie) over het afdak. De einden van het folie zijn op lange latten gerold. Die lange latten zitten met korte latten vast aan de 3 verticale latten van het afdak.

Rol extra folie op een lange lat om 1 kant van het folie “open te zetten.

.

Op onderstaande foto’s zie je de oude of de nieuwe klem .

Zijaanzicht: verticale latten, lange latten met opgerold folie en korte latten.

Aan elke korte lat is een klem; een witte plastic (oud model) of een ijzeren (nieuw model). De klem zorgt ervoor dat het folie niet vanzelf afrolt.

Eén eind van elke lange lat met opgerold folie zit in een klem. De lange lat kan uit de klem (voor folie op of afrollen) en weer in de klem.

Een schroef in het andere eind van de lat kan draaien in een gat in een korte lat.

.

B)# Zijkant en binnen-aanzicht

Dit is een foto van onder het afdak (hier met gaatjesfolie).

.

C)# Klem openen, lat uithalen en inzetten (nieuw ontwerp)

Elke lat met opgerold folie zit aan één eind in een klem. De lat met folie kan hier uitgehaald worden en na draaien weer ingezet worden. Op deze foto mijn nieuw ontwerp klem.

Op de linker foto is de klem open, op de rechter foto is de klem gesloten.

De nieuwe klem is gemaakt van een aangepaste ijzeren stoelhoek.

.

D)# Korte latten

Er zijn 2 soorten korte latten;

• met een klem aan een eind (om de lange lat met plastic folie vast te zetten),
• met een gat aan een eind (om de lange lat met plastic folie te laten draaien).

Korte lat met klem

De lange latten met opgerold folie mogen elkaar niet “hinderen”. Daarom is één lange lat “aan de buitenkant van” de andere lange lat. Dit is als volgt gemaakt:

Elke korte lat heeft 4 gaten op een rij. Door een van de 4 gaten te kiezen zit de lange lat met folie meer naar binnen of meer naar buiten.

.

Korte lat met gat

• Aan de ander kant van elke lange lat is een bout in een gat in een korte lat. Een moer en een vleugelmoer houdt de bout in de korte lat. Tijdens het oprollen of afrollen van folie draait de bout in de korte lat.

.

E)# Lager sluiten en stormbestendig.

Je kunt extra gaten (onderaan) in de verticale latten boren. Dan kun je de korte latten nog lager vastmaken.

Hierdoor kan de kas aan beide zijden lager sluiten en dat maakt de kas weer wat warmer. En er passen 2 rijen planten naast elkaar onder de kas.

Steek een lange ijzeren pen in de grond om de korte latten vast te zetten als er storm wordt verwacht.

.

F)# Zijkanten dicht

Met 4 latten en dik plastic folie kun je de zijkant dicht maken. In hoofdstuk K)# is een beschrijving.

.

G)# Schuiven

Je kunt plastic folie over de golfplaat schuiven. Je kunt het afdak aan een zijde dicht maken en aan de andere zijde open maken zonder folie op of af te rollen.

Ligt het folie erg scheef, til dan een lat met folie op en trek voorzichtig de andere lat met folie omlaag tot het folie recht ligt.

.

H)# Dicht folie

Je kunt gaatjesfolie of dicht folie gebruiken. Gaatjesfolie is dun en gaat na enkele maanden scheuren. Dicht folie is dikker en steviger.

Op dit afdak is links gaatjesfolie en rechts dichte folie.

.

I)# Breed hangend folie

Zo kun je het folie aan één zijde breed en aan de andere zijde smal over het afdak laten hangen.

.

J)# Een beetje scheef

Bij het oprollen en afrollen van plastic folie (op de lange latten) gaat folie een beetje scheef op de lange latten “zitten”. Dat is geen probleem (mijn ervaring).

.

K)# Bouwbeschrijving

Benodigd voor het folieafdak:

• Doorzichtig plastic folie (landbouwplastic) of gaatjesplastic van 6 meter lang. Hoe breed hangt af van de maten van het afdak.
• Houten latten, ca 4 cm breed en ca 1,5 cm dik.
• Stoelhoeken, schroeven (bouten, moeren, ringen)

.

K1) Klemmen

Nodig:

• 4 ijzeren stoelhoeken
• Houtschroeven.
• Zwarte platte ringen (“kraanleertjes” voor een gewone kraan).
• Een klein stukje hout (of multiplex).

Hieronder foto’s en een beschrijving.

Bovenstaande foto’s laten zien hoe de nieuwe klem wordt gemaakt;

• Zaag een stuk van een stoelhoek af.
• Vijl de scherpe randjes glad.
• Schroef beide delen en 1 ringetje op een blokje hout (of multiplex).
• Dat blokje hout wordt later op een korte lat geschroefd.

Door het zwarte ringetje “zit” het draaibare ijzeren plaatje hoger en past de lat met folie ruimer. En dit ringetje laat het ijzeren plaatje moeilijker draaien.

Het blokje hout met klem eraan wordt daarna op een korte lat geschroefd.

Het kan gebeuren dat het houten blokje met klem splijt.

Je kunt beter een blokje multiplex gebruiken i.p.v. hout. Multiplex splijt niet (reactie van Kees, 25-12-2019).

.

K2) Korte latten

K2a) korte lat met klem

Een korte lat is ongeveer 4 cm breed, 1,5 cm dik en 52 cm lang.

Er zijn 4 gaten van 5 mm in geboord op 4, 8, 12 en 16 cm van het eind.

Aan de andere kant is een blokje hout (of multiplex) met een klem opgeschroefd.

Voor mijn afdak met 2 stukken folie zijn 4 korte latten met klemmen nodig. Maak alle korte latten met klemmen hetzelfde. Draai de lat om links of rechts een lange lat met opgerold folie vast te zetten.

.

K2b) Korte lat met een eindgat

De korte lat is ook ongeveer 4 cm breed, 1,5 cm dik. De lat is ongeveer 55 cm lang. Er zijn ook 4 gaten in geboord, dezelfde doorsnede en op dezelfde afstanden als bij de lat met klem. Aan de andere kant, vlak bij het eind, is een gat van 5 mm voor de bout van de lange lat met opgerold folie .

Voor mijn afdak heb ik 4 latten met eindgat nodig.

Bij 2 korte latten met eindgat is één uiteinde afgerond, vlak bij dat eindgat. Afgerond met een zaag en schuurpapier.

Afgeronde latten worden in het midden in de tunnel gebruikt, waar 2 stukken folie boven elkaar liggen. Dan is daar minder beschadiging van het folie.

.

K3) Lange latten

Voor een kort afdak maak je elke lange lat zo lang als het afdak zelf. Bij een lang afdak zijn 2 stukken folie nodig. Een lange lat is dan iets langer dan de helft van het afdak.

Breedte en dikte; een lange lat is ongeveer 4 cm breed en 1,5 cm dik.

Aan 1 eind van een lange lat wordt een “stokschroef” met moer en vleugelmoer ingedraaid; M5 (5 mm schroefdraad doorsnede) en ca 5 cm lang;

• Boor een gat van 3 mm doorsnede en 2,5 cm diep in het eind van de lat.
• Draai de moer en de vleugelmoer op de stokschroef.
• Draai de twee moeren stevig tegen elkaar (met steeksleutel en tang).
• Doe een beetje vaseline of vet op de houtschroefdraad van de stokschroef.
• Draai de stokschroef ca 2,5 cm in de lange lat door de vleugelmoer rechtsom te draaien.
• Draai de moeren los van elkaar en draai ze van de stokschroef af.
• Doe bovenstaande bij alle lange latten.

.

K3a) Folie vastmaken op de lange latten en oprollen

Een lange lat en een korte lat hebben dezelfde breedte en dikte. Het is handig als je de korte latten bij het oprollen gebruikt als hulp.

Schroef bij 2 lange latten de stokschroef uit het eind.

Gebruik ongeveer 2,5 meter plastic folie van 6 meter breed.

• Leg het stuk (2,5 x 6 meter) folie op een grasveld.

•  Vouw het folie dubbel naar 2,5 x 3 meter. Leg een steen of een stuk stoeptegel op elke hoek waar de losse einden op elkaar liggen.

• Schuif bij de vouw (het dichte eind) een lange lat in het folie.
• Trek voorzichtig aan de lat, het folie wordt strak.
• Snijd met ’n scherp mes op de lat door het folie heen.
• Je hebt nu 2 stukken folie, elk van 3 meter lang en 2,5 meter breed.
• Leg 1 stuk folie opzij.
• Ga het andere stuk folie als volgt op een lange lat rollen;

• Leg de lange lat op het eind van het vel folie, in het midden van de breedte.
• Vouw het begin van het folie strak om de lange lat.
• Prik een (blauwe) punaise (duimspijker) door het folie in de lange lat, enkele  cm van het eind van de lange lat.
• Leg een korte lat in het folie, tegen de lange lat aan (is handiger voor later).

• Doe het volgende aan het andere eind van de lange lat;
  • Trek het folie strak.
  • Vouw het begin van het folie strak om de lange lat.
  • Prik een (gele) punaise (duimspijker) door het folie in de lange lat, enkele  cm van het eind van de lange lat.
  • Leg een korte lat in het folie tegen de lange lat (is handiger voor later).
  • Prik nog enkele punaises (duimspijkers) door het folie in de lange lat, verdeeld tussen de gele en de blauwe punaise.

Laat het geheel (uiteinde folie, lange lat en 2 korte latjes) op het gras liggen.

Ga naar het andere eind van het folie.

Maak daar op dezelfde wijze een andere lange lat met punaises vast aan het eind van het folie. En leg 2 korte latten in het folie tegen de lange lat aan.

Oprollen:

• Rol vanaf één kant ongeveer 1,5 meter (zo recht en strak mogelijk) op de lange lat + 2 korte latten.
• Ga na of het folie ongeveer recht is opgerold; dan steken de korte latten aan elke zijde ongeveer even ver uit de rol.
  • Niet recht opgerold, dan weer afrollen, punaises uithalen, iets schever opleggen, weer punaises induwen, oprollen en controleren.
• Rol daarna vanaf de andere kant ongeveer 1,5 meter folie op.
• Ga na of dit folie ongeveer recht is opgerold. Enzovoort.

Nu is het folie helemaal recht opgerold, zie bovenstaande foto.

Hierna ga je de zijkanten van het folie recht afknippen of afsnijden, zodat het folie ongeveer 1 cm smaller is dan de lange lat. Dat kan als volgt:

• Een korte lat is 55 cm lang en drukt tegen het eind van de lange lat.
• Meet 56 cm af vanaf het eind van de korte lat, dat is 1 cm van het eind van de lange lat.
• Prik daar met een punaise of priem of kleine spijker een gaatje door het opgerold plastic folie (zie foto boven).

• Rol het folie een stukje af en ga na of de geprikte gaatjes goed zichtbaar zijn.
• Rol het folie weer op.
• (zijn de gaatjes niet duidelijk zichtbaar, maak ze dan groter met de priem of spijker).

Doe hetzelfde bij dezelfde lange lat aan de andere kant. En doe hetzelfde bij de andere lange lat.

• Rol het folie helemaal af.
• Knip met een scherpe schaar het folie aan beide zijkanten recht af, langs of door de geprikte gaatjes.

• Rol vanaf elke kant ongeveer 1,5 meter folie op de lange latten.
• Draai de stokschroeven weer in de gaten in de lange latten.

Op deze foto zie je het linker eind en rechter eind van het opgerold folie. Het folie is ongeveer 1 cm smaller dan de lange latten.

Korter folie:

Zijn de lange latten met elk 3 meter opgerold folie te dik dan passen die niet ruim in de klemmen. Je kunt dan korter folie oprollen, bv van 2 meter lang. Die lengte past dan nog ruim over het afdak.

.

Zijkantfolie maken

Nodig:

• Dik (gewapend) plastic folie. Voor elke kant ca 1 x 1 meter. Dit gewapend plastic folie, 1 x 2 m,  kost €7,00.
• Latten, 4 cm breed en 1,5 cm dik. Voor elke kant 2 latten van 45 cm lang en 2 latten van ca 70 cm lang.
• Houtschroeven of spaanplaatschroeven.
• 2 Grote houtschroeven met grote kop.
• 2 Schroefogen met houtdraad.

.

Voorbereiding:

• Leg 2 latten van dezelfde lengte op elkaar.
• Boor gaatjes in de latten voor de houtschroeven (of spaanplaatschroeven).
• Draai de schroeven in de lat die aan de voorkant komt. Draai de schroeven er niet helemaal in.
• Schroef in de lange lat die aan de voorkant komt 2 schroefogen, bij elk eind één schroefoog. Draai de schroefogen er niet helemaal in.
• Boor in de korte latten 2 gaten van ca 8 mm doorsnede, ca 8 cm van elk uiteinde af. Deze gaten zitten ca 1 cm van de lange zijkant af.

.

Bovenzijde vastmaken:

• Schroef 2 grote houtschroeven in de bovenste lat van het afdak.
• “Hang” de “achterste” korte lat aan deze schroeven (door de grote gaten in de lat).

• Houd met één hand de bovenkant van het folie op ongeveer de goede hoogte tegen de zijkant van het afdak.
• Druk met de ander hand de voorste korte lat tegen het folie.
• Draai met de middelste schroef de 2 latten “los” op elkaar. Nu zit het folie op 1 plaats op de juiste plaats. Het folie kan nog wel draaien.
• De “voorste korte lat” zit schuin.

.

• Trek beide korte latten een stukje naar voren en draai de voorste korte lat totdat die goed zit. De 2 korte latten zijn evenwijdig aan de bovenste lat van het afdak.
• Draai het folie “recht” terwijl je de korte latten op hun plaats houdt.
• Draai de korte latten aan elkaar vast met alle 3 schroeven. Nu zit het folie aan de bovenzijde tussen 2 korte latten geklemd.
• Prik met een schroevendraaier of priem in de grote gaten van de korte latten. Maak zo grote gaten in het folie.
• Hang het folie en de korte latten op het afdak.

.

Zo hangen de bovenste korte latten aan de grote houtschroeven (pijl). Zo kunnen ze er niet afvallen.

.

Onderzijde vastmaken:

• Klem aan de onderzijde het folie tussen de 2 lange latten.
• Zorg ervoor dat de latten ongeveer “in het midden en recht” zitten.
• Draai de schroeven en oogschroeven verder in de latten.
• Zet de onderkant vast met pennen door de schroefogen.

.

Zijkant bijwerken:

Knip boven een stuk van de zijkanten van het folie af. Het plastic reikt daarna tot enkele cm onder het golfplaat dak.

Je kunt de kas nog meer winddicht maken door onderaan de flap vast te zetten.

Vouw het folie dubbel en knip met een scherpe schaar een klein gaatje in het folie. Steek een (ijzeren) pen door het gat en in de grond.

.

L)# Folie opleggen

• Leg folie op bij windstil weer.
• Leg het folie met de 2 latten boven op het afdak.
• Rol bij een lat een deel van het folie af. Zet de lat vast in een klem.
• Steek daarna de schroef in het gat van een korte lat. Schroef een moer en een vleugelmoer op de bout. Draai de vleugelmoer strak tegen de moer aan.
• Rol daarna folie van de andere lat af en maak deze lat op dezelfde wijze vast in de klem en met de schroef.

.

M)# Stormbestendig

Het afdak en het folie kunnen goed tegen harde wind. Het afdak en het plastic folie blijft heel.