37) Kleine zaadjes één voor één op vaste afstanden zaaien

In deze tip:

• Inleiding
• A)# Droge zaadjes zaaien
• B)# Voor-gekiemde zaadjes zaaien
• C)# 1 of 2 zaadjes zaaien
• D)# Nodig voor het zaaien
• E)# Kleine zaadjes mengen met droog zand

Deze tip gaat over zaadjes in zaaikuiltjes leggen of laten vallen.

.

Inleiding

Het is moeilijk om (kleine) zaadjes op vaste afstand in een rijtje in de tuingrond te zaaien. Vaak liggen er meer zaadjes op één zaaiplekje of er worden zaaiplekjes overgeslagen. Met onderstaande “hulpmiddelen” gaat dit zaaien beter;

•  Een (stuk) gootsteenmat of een placemat met gaatjes of een “zaailiniaal” met gaatjes.

• Een rond zaaistokje met een elastiekje erom.

• Een schuifvalbakje met 1 valbuisje om droge zaadjes te zaaien. In   tip 33  staat hoe je dit bakje maakt.

.

In    tip 34)   : zaai met schuifvalbakje en matje (of liniaal) zaadjes op vaste afstanden op de vlakke tuingrond:      ●               ●              ●       

Bij dit zaaien of bij het weghalen van het matje (of liniaal) kunnen de zaadjes wegrollen van de gewenste zaaiplekjes:      ●                         ●     ●     

Als je zaaikuiltjes in de grond maakt, dan kun je de zaadjes in die kuiltjes zaaien:  ‾‾‾|  ●|‾‾‾‾|●  |‾‾‾‾| ● |‾‾‾   De zaadjes rollen dan niet weg. Het zaaien in zaaikuiltjes wordt hieronder beschreven.

.

Je kunt “droge” zaadjes zaaien. Dat zijn zaadjes die je uit een zaadverpakking schudt. Dat gaat goed met een schuifvalbakje.

Je kunt ook “voor-gekiemde” zaadjes zaaien. Dat zijn zaadjes die op vochtig (wc)papier zijn ontkiemd.

Voor-gekiemde preizaadjes (links) of zomerwortelzaadjes (rechts). Uit de  meeste zaadjes is een klein worteltje gegroeid.

Voor-gekiemde zaadjes kun je het beste met een pincet van het vochtige papier oppakken en in zaaikuiltjes leggen.

.

.

In deze tip wordt het zaaien van droge of voor-gekiemde zaadjes beschreven. Met veel foto’s en (weinig) tekst.

.

A)# Droge zaadjes zaaien (in een voortje of een zaaibed)

• Maak een voortje of zaaibedje in losse tuingrond.
• Sproei water op de grond in het voortje of bedje.
• Laat het water in de grond zakken.

• Leg een matje, liniaal of placemat met gaatjes op de grond.
• Maak zaaikuiltjes in de tuingrond met een zaaistokje;
  • Gebruik een stokje met een “scherpe punt” voor \_/ vormige zaaikuiltjes.
  • Gebruik een stokje met een “rechte punt” voor  |_| vormige zaaikuiltjes.

• Laat in elk zaaikuiltje 1 (of enkele) zaadjes vallen (schuifvalbakje).
• Haal daarna het matje, zaailiniaal of placemat met gaatjes weg.

• In elk zaaikuiltje ligt één of enkele wortelzaadjes of preizaadjes.

• Strooi een laagje vochtige tuingrond op de zaadjes.

• Bedek het zaaisel tegen uitdrogen of wegspoelen bij stortregen.
• Haal de bedekking weg als er kleine plantjes opgekomen zijn.

.

Schuifvalbakje met een extra buisje om het valbuisje:

Je kunt een stukje elektrabuis om het valbuisje doen. Dan kun je zaaien zonder zaaikuiltjes te maken. De zaadjes die op de grond vallen rollen dan niet ver weg, maar blijven binnen het rondje van het elektrabuisje.

Een stukje elektrabuis om het valbuisje. Het uiteinde van het elektrabuisje is ongeveer 0,5 cm “verder” dan het uiteinde van het valbuisje.

• Gebruik het schuifvalbakje met elektrabuisje (rood/witte pijl) om te zaaien;
  • Zet het schuifvalbakje op de vlakke zaaigrond.
  • Schuif 1 of meer zaadjes naar het gaatje en laat ze op de zaaigrond vallen.
  • Verplaats het bakje naar het volgende zaaiplekje en laat daar 1 of meer zaadjes vallen.
  • Enzovoort.

• Wortelzaadjes, met dit bakje gezaaid op een vlakke tuingrond.

Deze werkwijze gaat ook goed en is veel minder werk;

• Je hoeft geen matje, zaailiniaal, of placemat op de grond te leggen.
• Je hoeft geen zaaikuiltjes te maken,
• Op elk zaaiplekje wordt een ronde afdruk van het stukje elektrabuis gemaakt.
• Op elk zaaiplekje ligt het zaadje (liggen de zaadjes) binnen deze afdruk.

.

B)# Voor-gekiemde zaadjes zaaien (in een voortje of een zaaibed)

• Maak een voortje of zaaibedje in losse tuingrond.
• Sproei water op de grond in het voortje of het zaaibedje.
• Laat het water in de grond zakken.

• Leg een matje, zaailiniaal of placemat met gaatjes op de grond.
• Maak zaaikuiltjes in de tuingrond met een zaaistokje;
  • Gebruik een stokje met een “rechte punt” voor  |_| vormige zaaikuiltjes. Dan maak je brede zaaikuiltjes waar een zaadje met worteltje goed in past.

• Haal het matje, zaailiniaal of placemat met gaatjes weg.

• Gebruik een pincet voor het zaaien van voor-gekiemde zaadjes.
  • Pak elk zaadje met de pincet van het papier en leg het in een zaaikuiltje.
  • Als nodig spoel met (een theelepeltje) water een plakkend zaadje van de pincet af.

• In elk zaaikuiltje ligt 1 voor-gekiemd wortelzaadje of preizaadje.

• Strooi een laagje vochtige tuingrond op de zaadjes.

• Bedek het zaaisel tegen uitdrogen of wegspoelen bij stortregen.
• Haal de bedekking weg als er kleine plantjes opgekomen zijn.

.

C)# 1 of 2 zaadjes zaaien

Als je zomerwortels kweekt is het slim om 2 zaadjes per zaaiplekje te laten vallen. Dan gaan er op elk zaaiplekje 1 of 2  wortelplantjes groeien.

Waar 2 wortelplantjes bij elkaar opgroeien kunnen de 2 plantjes “elkaar een beetje in de weg zitten”. Je krijgt dan zulke wortelen.

(Ik denk dat er bij 3 wortelzaadjes per zaaiplekje ook nog redelijk rechte wortels uit groeien).

.

D)# Nodig voor het zaaien

In   tip 33)   staat het maken of aanpassen van het schuifvalbakje, het zaaistokje en het gootsteenmatje beschreven.

De zaailiniaal staat hieronder beschreven.

.

D1) Schuifvalbakje

Het schuifvalbakje met een dun valbuisje. Vlak bij de uitlaatopening is een elastiekje. Hierdoor zakt het valbuisje niet ver in een gaatje (van mat, zaailiniaal of placemat). Dus er komt geen tuingrond in de uitlaatopening van het valbuisje. In tip 33)   is beschreven hoe je dit schuifvalbakje maakt.

.

D2) Zaaistokje

Gebruik je een puntig zaaistokje om droge zaadjes te zaaien. Hierdoor “rollen” de zaadjes naar het midden van de zaaikuiltjes.

Of gebruik een zaaistokje met een breed einde, dan is er meer ruimte voor een zaadje met een klein worteltje.

In   tip 33)   staat het maken van een zaaistokje.

.

D3) Matje

Het matje dat ik kocht (bovenste foto) heeft enkele “dichte gebieden”. Je kunt extra gaatjes bijmaken zoals op de onderste foto is te zien.

In   tip 33)   staat het aanpassen van een (gootsteen)matje.

.

D4) Zaailineaal

Je kunt een (plastic) zaailiniaal maken.

Gebruik een lange witte plastic vlakke strip, te koop in een bouwmarkt. Lengte 2,70 meter, 2 cm breed, 2 mm dik kost ca 4 euro. Zaag de strip op lengte, 70 cm.

• Trek een potloodlijn in het midden van de strip.
• Zet om de ….  cm een dwarsstreepje.
• Boor bij elk dwarsstreepje een gaatje van 3 mm in de strip. Leg tijdens het boren de strip op een houten plank.

• Maak met een 9,5 mm boor elk 3 mm gaatje groter;
  • Leg de strip op een houten plank.
  • Leg aan elke kant van het te boren gat een houten latje op de strip. Druk op beide houten latjes tijdens het boren.
  • Boor intussen (als je 2 houten latjes op de strip drukt) met een 9,5 mm boor het gaatje groter.

• Boor aan elk eind van de strip een gaatje van 4 mm, midden tussen 2 grote gaten. Hierin wordt een vastzetpen gestoken.

.

Of (andere plastic strip gekocht):

Maak een zaailiniaal van het deksel van een “witte plastic kabelgoot”.

.

Strip met gaatjes (niet) te koop?

Misschien kun je    gaatjesband    gebruiken. Dan hoef je zelf al die gaten niet te boren.

.

D5) Vastzetpennen

Je kunt zelf vastzetpennen maken;

Buig vastzetpennen met 2 tangen uit 2,5 mm dik ijzerdraad. Deze pennen drukken de zaailiniaal tegen de grond.

.

E)# Kleine zaadjes mengen met droog zand

Je kunt wortelzaadjes mengen met droog zand. Om gemakkelijker en beter te zaaien. Dat staat in tuinboeken en in websites. Hieronder enkele proefjes om na te gaan of dat ook zo is..

.

E1) Mengen met “weinig” droog zilverzand, strooien vanuit een bekertje

• Gebruik een lepeltje om in een bekertje 14 droge zomerwortelzaadjes door “weinig” droog zilverzand te mengen.
• Strooi het mengsel uit het bekertje op karton langs een liniaaltje.
• Doe dit 3 keer na elkaar.

Wortelzaadjes op karton langs een liniaaltje. Drie keer gestrooid. De zaadjes liggen in groepjes bij elkaar (en niet gelijkmatig verdeeld).

.

E2) Mengen met “veel” zilverzand, strooien vanuit een bekertje

• Gebruik een lepeltje om in een bekertje 14 droge zomerwortelzaadjes door “veel” droog zilverzand te mengen.
• Strooi het mengsel uit het bekertje op karton langs een liniaaltje.
• Schuif met een pincet elk wortelzaadje in een rechte lijn uit het dijkje zilverzand.

Wortelzaadjes op karton langs een liniaaltje. De zaadjes liggen in groepjes bij elkaar (en niet gelijkmatig verdeeld).

.

E3) Mengen met “veel” zilverzand, strooien vanuit een plastic “gootje”

• Gebruik een lepeltje om in een bekertje 14 droge zomerwortelzaadjes door “veel” droog zilverzand te mengen.

• Schud het mengsel vanuit het bekertje in een V-vormig gootje (gemaakt van een margarinekuipje).
• Strooi het mengsel vanuit het V-vormig gootje op een vel karton:
  • Houd het gootje een beetje scheef.
  • Tik met een potlood of pincet of pen zachtjes tegen het gootje.
  • Laat het mengsel uit het gootje op het karton vallen.
• Schuif met een pincet elk wortelzaadje in een rechte lijn uit het dijkje zilverzand.
• Doe dit 2 keer na elkaar.

Wortelzaadjes op karton langs een liniaaltje. De zaadjes liggen redelijk gelijkmatig verdeeld.

.

E4) Uitkomst

• Strooien van het “zaadjesmengsel” vanuit een bekertje op karton geeft groepjes met veel of weinig zaadjes.
• Bij strooien vanuit een gootje (en er tegen tikken) liggen de zaadjes redelijk gelijkmatig verdeeld.

Het is moeilijk droog wortelzaad in droog zand gemengd te houden. Schud je het mengsel dan gaan veel “lichtgewicht” wortelzaadjes boven op het droge zand “liggen” (door verschil in soortelijke massa (gewicht) van zand en zaadjes).

Als je het mengsel vanuit een gootje op karton schudt dan blijven de zaadjes en het zand goed gemengd.